YİYECEKLERDE HARAM HELÂL

Cenab-ı Allah yarattığı yiyeceklerden bazısını helâl, bazısını da haram kılmıştır. Kur’an’da:  

1. “Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz olanlarından yeyin…” (Bakara: 172 + Bakara: 168)
2. “Allah’ın ayetlerine inanıyorsanız, üzerine O’nun adı anılarak kesilenlerden yeyin.” (En’am: 118)
3. “Üzerine Allah’ın adı anılmadan kesilen hayvanlardan yemeyin. Kuşkusuz bu büyük günahtır. Gerçekten şeytanlar, dostlarına, sizinle mücadele etmeleri için telkinde bulunurlar. Eğer onlara uyarsanız şüphesiz siz de Allah’a ortak koşanlar olursunuz.” (En’am: 121)
4. “De ki: Bana vahyolundu, leş veya akıtılmış kan, yahud domuz eti ki, pisliğin tâ kendisidir…” (En’am: 145)
5. “Leş, kan, domuz eti, Allah’tan başkası adına boğazlanan, boğulmuş, taş, sopa vb. şeylerle vurulup öldürülmüş, yuvarlanıp, düşüp ölmüş, hayvan süsmesiyle ölmüş, dikili taşlara boğazlanmış hayvanlar, fal oklarıyla kısmet aramanız, size haram kılındı…” (Mâida: 3)
6. “Allah size sadece ölü hayvanı, kanı, domuz etini ve Allah’tan başkası adına kesilen hayvanı haram kıldı.” (Nahl: 115)
7. “O peygamber, iyiliği emreder, kötülükten men eder. Onlara temiz şeyleri helâl, pis şeyleri haram kılar…” (A’raf: 157)
8. “Bugün size temiz ve iyi şeyler helâl kılınmıştır. Kendilerine kitap verilenlerin

(Yahudi ve hristiyanların) yiyeceği size helâldir. Sizin yiyeceğiniz de onlara helâldir. Mü’min kadınlardan iffetli olanlar ile ehl-i kitaptan iffetli kadınlar da mehirlerini vermeniz şartı ile, namuslu olmak, zina etmemek ve gizli dost tutmamak üzere size helâldir. İslami hükümleri kabul etmeyenin ameli boşa gitmiştir. O, ahirette de ziyana uğrayanlardandır.” (Mâida: 5) buyrularak haram kılınan şeyler belirtilmiştir.  

Her şeyi Allah yaratmıştır, her şey Allah’ın nimetidir. Temizi helâl, pisi haram kılmıştır. Bu ayetlere göre ve Hanefi Mezhebine göre:  

1. Allah’ın adı anılmadan kesilen,  
2. Allah’tan başkası için kesilen,  
3. Ölmüş, öldürülmüş, leş, kan,
4. Dinsizin kestiği,
5. Hayvanın tenasül organı, ödü, kanı, idrarı, hayaları,
6. Zehirlenen hayvan,  
7. Suda ölen, yırtıcı hayvanlar, istiridye, istakoz, midye, yengeç, timsah, salyangoz, kaplumbağa, sümüklü böcek, kirpi, fare, akrep, yılan, kurbağa, köstebek, kurt, tilki, kedi, köpek, arslan, sırtlan, fil, gelincik, sincap, maymun, domuz, at ve eşek haramdır.   
8. Zehirlenip ölen, hastalıktan ölen, kendi kendine ölen, doğumdan ölen hayvanda haramdır. Leştir.  
9. Pis görünümlü, pis kokan her şey de haramdır.  
10. Eğer balık zehirlenmiş ise, hastalıktan suda ölmüşse, o da yenmez.  
11. Leşin derisinden faydalanılabilir. Domuzun hiçbir şeyi kullanılmaz.  
12. Tedavi, gıda gibidir. Haram da şifa yoktur. Haramla tedavi olmaz, peygamberimiz:

“Allah şifanızı, size haram kıldığı şeylerde yaratmamıştır” buyurur.  

Bazı şüpheli ilaçlar için şunları söylemek gerekir:

1. İnançlı bir doktorun tavsiyesi esastır.  
2. Onun alternatifinin olmaması gerekir.  
3. Onun kullanılabilmesi için hayatî bir tehlike varsa, İslam’da sağlık ve hayat başta gelir, o zaman kullanılır.  

İnsan haram yemeye ve haram kullanmaya mecbur ve mahkûm değildir. Haramsız her şey daha güzeldir. Ama şeytan insana haramı güzel gösterir. Helâl olan içinde şüphe verir durur.  

• Deniz hayvanları, Şâfi mezhebine göre helâldir.  

Allah Kur’an’da: “O peygamber onlara temiz şeyleri helâl, mundar şeyleri haram kılar” (A’raf: 157) buyurur.

• Yırtıcı hayvanlar, yırtıcı kuşlar yasaktır. Bunlar: arslan, kaplan, kurt, kartal doğan gibi… (Büyük Had. Küll. : 2/206)
• Boğazlarken üzerine Allah’ın adının anılmadığı hayvan da yenmez. (Ama bilgi noksanlığı lehte kullanılır. Besmele çekilmiştir. Burası İslam ülkesi, zannı ile yenilir. Çekilmemiş olsa bile bizim onu yerken besmele çekmemiz yeterlidir. Bir de ehli kitabın kestiği de yenir. Bilerek besmeleyi unutmayanın, terk etmeyenin kestiği de yenir. Ataistin kestiği yenmez. Bilebile besmeleyi terk edenin kestiği de yenmez.)   

Canlı hayvandan hedef tayin etmek, aç susuz bırakmak, ağır yük yüklemek, dövmek yasak, yani haramdır.

• Canlı iken hayvandan alınan parça et haramdır.
• Boşu boşuna kuş öldürmek günahtır. Peygamber: “Kim serçe kuşunu boş yere öldürürse, o kuş kıyamet günü Allah’a: “Ya Rabbi! Falan beni boşuna öldürdü” diye şikayet edecek” (İslam ilm: 2/53) demiştir.  
• Hayvanları dövüştürmek, acı çektirmek, suda boğmak, ateşte yakmak, bir hayvanı yırtıcı hayvana diri diri vermek haram kılınmıştır.  
• Domuz haram, domuz katkılı şeyler de haramdır. Çünkü fıkıhta “Çoğu haram olanın azı da haramdır.”
• Domuzun beslenmesi, alım satımı, her şeyi, derisinin, dişinin, kemiğinin kullanılması da haramdır.  
• Tevrat’ta Tesniye 14/8’de domuz mundardır, dokunulması bile haramdır” denmiştir.  
• Oje, ruj, krem, sabun, çikolata, margarin, sakız gibi yenilen kullanılan şeylerde, temizlik maddelerinde alkol ve domuz katkısı olup olmadığına dikkat edilmelidir.  
• Et, kıyma, sucuk, salam, sosis alırken dikkat edilmelidir.  
• “Her şey yenir” deniliveriyor. Doğru değil, ineğin sütü helâl, idrarı haram. Üzümün pekmezi, sirkesi helâl, şarap haramdır.  
• Domuz mayasının ve domuz inüsülünün kullanılması da haramdır.  

Peygamberimiz: “İnsan yediğinden ibarettir” buyurmuştur. Domuz ne kadar pişirilirse pişirilsin mikroplar ölmez. Domuz, her pisliği yer. Kendi pisliğini de yer. Domuz eti, gıdası en düşük ettir, insana her yönü ile zararlıdır.  

Domuz eti insanın mayasını bozar. Benzinin içine başka madde katarsan araba ne olur?.. Haram da böyledir…

Domuzun iyice pişirilerek yenebileceği doğru değildir. Hz. Peygamber: “Ateş haram olanı helâl etmez” buyurur. (Büyük Hadis Küll. : 3/113)

• Ehli kitabın yemeği de helâldir, kestiği de yenir.  
• Kafasına vurulup, öldürülen hayvanın eti yenmez. Ama ölmeden kesilip kanı akıtıldıysa yenir.  
• Elektrikli aletlerle kesilen hayvanın eti yenir. Makineyi çalıştıran besmele çeker, yeterlidir.  
• Av hayvanlarına gelince; silah veya av hayvanları ile avlanan hayvan, canlı ise boğazlanır. Ele geldiğinde canı çıkmış ise boğazlanmaz.  

Burada avcı şu hadise uyacak: “köpeğini avın arkasına bıraktığın zaman, Allah’ın adını an. Avı sana canlı getirirse boğazla.”

Bir de köpeğin avı, kendisi için değil sahibi için yakalaması gerekir. Köpeğin avdan bir şey yememiş olması gerekir.         

Kur’an’da:… “Avcı hayvanların sizin için tuttuklarını yeyin ve üzerine Allah’ın adını anın” (Maide: 4) buyrulur.  

Peygamberimiz: “Köpek avdan yerse onu yeme” buyurur.  

Av hayvanı suya düşmüşse, yenmez çünkü av aleti ile mi öldü, yoksa suda mı boğuldu bilinemez.  

Önemli yasaklardan biri de içkidir. Çünkü insanoğlu içkiden gördüğü zararı başka bir şeyden görmemiştir.  

• “Ey iman edenler! İçki, kumar, patlar ve fal okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir. Bunlardan kaçının ki saadete ulaşasınız. Şeytan, içki ve kumarla aranıza düşmanlık sokmak ve sizi Allah’ı anmaktan, namazdan alıkoymak ister…” (Maide: 90-91) Bu ayetler gelince şarap küpleri dökülmüştür.   

Hz. Peygamber: “Sarhoş eden her şey içkidir, her içki haramdır” demiştir. Ayrıca: “Çoğu sarhoş edenin azı da haramdır” buyurmuştur. (Büyük Hadis Küll.: 3/105)  

• İçki ile kazanç sağlamak haram.
• Üzümünü içki fabrikasına satmak haram.
• İçki içirmek, hediye etmek günahtır.  

Biri içki kabını peygambere hediye etmek istedi. Peygamber “İçki haram” dedi. Adam: “Satmayayım mı?” deyince:  

• “İçilmesi haram olanın satılması da haramdır” buyurdu.  
• Yahudilere de mi ikram etmeyeyim? diye sordu
• Onu haram kılan,  Yahudiye ikramını da haram kıldı.  
• Ya onu ne yapayım? Peygamber ona:
• “Çöle dök” buyurdular.  

Diğer hadislerinde de:  

• “İçki bulunan sofraya oturmayın” (Tirmizi Edep: 43 + Ramuz-elEhadis: 439/6)
• “Sarhoşluk veren her şey haramdır” (Buhari Edep: 80) demiştir.  

İçki meclislerinden uzak durulmalıdır. “Mezeleri kurtarıyorum” denilip, içki bulunan sofraya oturulamaz.  

Halife Ömer Bin Abdulaziz içki sofrasına oturanları, içenlerle beraber cezalandırmıştır.  

Kur’an’da: “Müşriklerle bir arada oturmayın, yoksa siz de onlar gibi olursunuz” (Nisâ: 140) buyrulmuştur.   

Adamın biri peygambere içkiyi sordu. Peygamber onu sakındırdı. Adam: “Ben onu ilâç olarak kullanıyorum” deyince peygamber: “O ilâç değil, hastalıktır” buyurdu.  

Ayrıca: “Haramla tedavi olmayınız” buyurdu.  

• “Allah, size haram kıldığı şeylerden, şifa vermemiştir” demiştir.  
• Afyon, eroin gibi uyuşturucular da içki gibidir. Haramdır. Bir de haşhaş otu, sarhoş etse de etmese de haramdır.  

Kur’an’da: “Haramla kendinizi mahvetmeyin” (Nisa: 29)

• “Kendinizi kendi elinizle tehlikeye atmayın” (Bakara: 195)
• Bir de yiyeceklerde, haramdan gelen para olmamalı ve başkasına ait hak olmamalıdır. Bunlar haramdır.
• İçinde alkol ve uyuşturucu bulunan içecekler haramdır.  
• İspirtonun, kolanyanın içilmesi de haramdır.  
• Tedavide uyuşturucu hap, uyuşturucu iğne, yasağa girmez.
• Bugün alkolsüz bira yoktur. Kolada alkol vardır. İçmemek, kullanmamak gerekir. Bir de alkollü ilaçlar vardır, temizlik maddeleri vardır. Alkollü ve domuz katkılı maddeler vardır. Alkolle yıkanmış sigaralar vardır. Bunlardan ve alkolle terbiye edilen etten, alkol katkılı deodorantlardan, alkollü esanslardan şaraplı dondurmadan kaçınmamız gerekir.  

Alkol, helâk sebebidir. Alkol, kötülüklerin anasıdır. Alkol, devâ değil derttir.  

Kur’an’da Cenab-ı Allah şöyle buyurur:  

“Rabbi insana imtihan edip bol nimet verdiğinde: “Rabbim bana ikram etti” der. Onu imtihan edip rızkını daralttığında ise: “Rabbim beni önemsemedi” der. Hayır! Doğrusu siz yetime ikram etmiyorsunuz, yoksulu yedirmede birbirinizi teşvik etmiyorsunuz, haram helâl demeden mirası yiyorsunuz, malı aşırı biçimde seviyorsunuz” (Fecr sûresi: 15-20)

İkramlar konusunda haram yenmemesi için ne yapılmalıdır:  

• Günah işlenecek olan ve harama düşülecek olan davetlere, uygun bir mazeret uydurulur, gidilmez.
• Kazancının yarıdan fazlası haram olan kimsenin davetine gidilmez. Davete gitmek sünnettir. Ama bazılarına gitmemek sünnettir. Bir de komşu hatırı, akraba hatırı değil Allah’ın rızası önemlidir.  
• Kazancının tamamı haramdansa ona gidilmez, ikramı yenmez.  
• Kazancının yarıdan fazlası helâl olanın mecbur kalındıysa, davetine gidilir, ikramı yenir ve şöyle dua edilir: “ Rabbim, bana helâl tarafından nasip et ve beni affet.”
• Kazancının ne kadarı helâl ne kadarı haram olduğu bilinmezse, bilgi eksikliği lehte kullanılır, iyi zanda bulunulur ve o kişinin ikramı yenir, onun ıslahı için dua edilir.  
• Durumu şüpheli olanın davetine gitmek gerekirse, gidilir, ve ikramı yenir. Çünkü; şüphe ile amel edilmez. Şüphe, haramı kesinleştirmez. Buna rağmen meşru olmayan yere gitmemek daha iyidir.  

Sonuç olarak; kişinin dindarlığı, yediğinin helâlliği nisbetindedir.  

Yiyecek herhangi bir şey:  

• Başkasına ait olmayacak, helâlden olacak,  
• Yemekten önce eller yıkanacak,  
• Besmele ile başlanacak,
• Sağ elle yenilecek,
• Sonunda da onu veren Allah’a hamd edilecek, dua edilecektir.  

Kısacası, müslümanın gıda kültürü olması lazım. Ne yiyecek, ne içecek bunu bilmesi lazım.