SELÂMIN ŞEKLİ
Sünnet üzerine olan selâm. “Es-selâmü aleyküm”dür. Kendisine selâm verilen de “Ve aleyküms-selâm” der, selâmı alır.
Daha güzeli ile selâma karşılık:”Ve aleyküm selâm ve rahmetullahi ve bereketüh” denilir.
Genel olarak şöyle selam verilir:
– Selâmün aleyküm.
-Es- selâmün aleyküm.
Selâm getirene “Aleyke ve aleyhi’s- selâm” denir.
Mektupta selâm yazana:”Ve aleyke’s- selâm” denir.
Ölüye selâm:”Aleyke’s- selâm” diye verilir.
Kabristanda selâm:”Es- selâmü ya ehle’l-kubur” denir.
İçinde insan olmayan bir yere girildiğinde:” Es- selâmü aleynâ ve alâ
ibâdillahissalihın” diye selâm verilir. (Ömer Nasuhi BİLMEN, Büyük İslam İlmihali:485) Kadın kadına:”Esselamü aleykim” diye selâm verilir.
Erkek erkeğe “Es- Selâmü aleyküm” der.
Peygamber (sav)’e: “Esselâtü Ves selâmü aleyke ya Rasulallah” diye selâm gönderilir.
Peygamber Efendimiz İslam’a davet mektuplarında “Selâm hidayete tabi olanlara” diye selâm yazmıştır.
Başka dinden olana İslam selâmı verilmez. Ona “selâm” denir veya merhaba, günaydın gibi şeyler söylenir.
Başka dinden olan veya inançsız:”Selâmün aleyküm” dese bile ona İslam selâmı verilmez “ve aleyke” denir. (Müslim selâm:8)
Yahudiler el işareti ile selâm verir. Eğilmek Mecusilerin selâmıdır. Günaydın şeklindeki selâm, İslam’dan önceki Arapların selâmıdır. Araplar “sabahın hayrolsun” “günün aydın olsun” diye selam verirlerdi.
Başkalarına benzememek için elle, başla, eğilerek selâm verilmez ve alınmaz. Peygamberimiz:”Bir kavme benzeyen onlardandır” buyurmuşlardır.
Bir hadislerinde de selâm alıp verirken eğilmeyi yasaklamıştır. Bir gün Peygamber (as)’a bir kişi:
-Birine rastlayınca hürmeten selâm için eğilmeli midir? diye sorar. Peygamber (as) ona:
-Hayır! Der.
O kişi tekrar sorar:
-Musafaha da mı yapılmaz?
Peygamber (as) Ona:
-“Elbette bunu yapar” diye cevap verir. (İ.Canan Hadis Ans:9/422)
Ayrıca bir yere gelip selâm veren için ayağa kalkılmaz ve kalkılması istenmez. Bu konuda Peygamberimiz:”Kim insanların kendisi için ayağa kalkıp, saygı göstermelerini isterse, ateşteki yerini hazırlasın” buyurur. (Büyük Hadis Ans:4/7733)
Bir yerden ayrılırken, geri geri gidilerek saygı gösterip, selâmlanmaz. Bu cahiliye âdetidir. İslam inancı ile bağdaşmaz.
Selâm verenin selâmını alanlar, selâmı aldıktan sonra “Merhaba” der. Bu bir rahatlatmadır. “Rahat ol! Bizden sana zarar gelmez” demektir. Peygamber aleyhisselâm böyle yapmıştır. “Merhaba” demek Peygamber (as)’ın sünnetidir.