NAMAZLARIN KAZASI
İnsanın herhangi bir nedenle kılamadığı namazların kaza edilerek telafisi mümkündür. Başka türlü namaz sorumluluğundan kurtulma imkanı yoktur.
Namaz, vaktinde kılınmadığı zaman kazaya kalmış olur. Namazı, mazeretsiz vaktinde kılmamak tevbe istiğfar gerektiren bir suçtur. Onun için mutlaka edâ edilmelidir.
Peygamber (AS) zamanında, Hendek Savaşı sırasında dört vakit namaz kılınamamış, peygamber (AS) ashabıyla sonra kaza etmiştir.
Bir namazın kılınamamasında mazeret gerekir. Yolculuk, hastalık ve bazı imkansızlıklar namazı kazaya bıraktırır. Bunlar da ilk fırsatta kılınırsa borç ödenmiş olur. İhmalden, gafletten dolayı kılınmamış namazlar hesap edilip kaza edilmelidir. Namaz borcu ile Allah’ın huzuruna çıkılmamalıdır. Çünkü namaz ahirette de ölçüdür. Bir insanın namazı yoksa veya namazı eksikse diğer işlerin sorgusuna geçilmeyeceği bildirilmiştir. Yani eksik evrakla ortada kalındığı gibi ortada kalınacaktır. Eksiklikleri tamamlamaya sünnetler ve nafileler varsa ne güzel. Onlarla tamamlanır.
Peygamberimiz şöyle bir müjde vermiştir:
– “Kul kıyamet günü önce farz namazlardan hesaba çekilecektir. Kurtuluşu için farzlar yetmezse, nafile namazlarla eksiklik giderilecektir.” (Tirmizi, Salat:188)
İş sahipleri çalışanların namaz kılmalarını sağlamakla mükelleftirler. Men etmeleri ve zorluk çıkarmaları halinde mes’ul olurlar. Çünkü Cenab-ı Allah’ın emrine yasak konamaz. Koyarsa, Allah’la hesaplaşır.
İşçi namaz kılacağını iş sahibine münasip bir dille anlatır. İzin verilmezse, başka iş arayışı içinde olur. Çalışmaya ihtiyacı varsa, başka da iş yoksa o zaman çalışmaya devam eder. Geçen namazlarını eve gelince kaza eder. Cuma namazı kılamadıysa onun yerine öğle namazı kılar.
İşyerinde namaza izin verilirse, işi aksatmaz çok çalışarak telafi eder. Bu aldığı paranın helal olması içindir.
Namazın kazaya kalması için unutmak ve uyuyakalmak mazeret sayılır.
Peygamber (SAV) şöyle diyor:
- “Bir kimse namaz kılmayı unutursa, onu hatırlayınca kılsın. O namaz için bundan başka kefaret yoktur. (Müslim, mesacid:314)
Eğer bir insan sabah namazına uyuyakaldı ve kalkamadıysa, kuşluk sünneti ile beraber kılar. Diğer namazların sünneti kazaya kalmaz. Kaza kılacağım diye de sünnetler terk edilmez. Hatta Hanefi Mezhebine göre nafileler bile terk edilmez.
Sabah Namazlarına kalkmaya engel olan şeyler özet olarak şunlardır:
- Helal olmayan gıda,
- Çok yiyip içmek,
- Çok uyuma ve kalkma alışkanlığının kazanıl-
maması
- Günaha devam etmek, günahta ısrar etmek,
- Dünya hırsı, dünyaya aşırı meyletmek, – Zikir alışkanlığının olmaması,
- Çok televizyon seyretmek.
Bunlardan kurtulmak gerekir. Çünkü sık sık veya devamlı sabah namazları terk edilmez. Sabah namazı ölçüdür. Sabah namazı şahittir.