MUHAMMED (AS) IN YİYİP İÇMELERİNDEKİ SÜNNETLER
Peygamber (as) ın yeme içmelerinde çok önemli sünnetler vardır.
Allah Rasûlü, her zaman şükretmiştir. Haline razı olmuş, az, yok dememiştir. Daima “şükür nimeti arttırır” demiştir.
Allah Rasûlü, her şeyden önce helal olan şeylerden yemiş içmiştir. Şüpheli şeylerden uzak durmuştur.
“Yemekte bereketi sağlayan anamaya besmele ve şükürdür” demiştir.
Yemeğin temizliğine dikkat ettiği gibi ellerinin ve ağzının da temizliğine dikkat ederdi. Yemeklerden önce ve sonra ellerini ve ağzını yıkardı.
Allah Rasûlü yemek seçmemiştir. Hiçbir zaman neden şu yemeği yapmadınız? Ben şunu isterim dememiştir. Önüne konulanı yemiştir. Bir gün önüne sirke konmuş, onunla karnını doyurup kalkmış, “sirke ne güzel katıktır” demiştir.
Allah Easûlü yemeğe ellerini yıkamakla başlardı. Şöyle buyurmuştur.
- “Yemekten önce ve sonra elleri yıkamak yemeği bereketlendirir.” (Tirmizi, Et’ime: 39)
Bir şey yemeden önce besmele çekmeyi asla ihmal etmemiştir:
- “Sizden biri yemek yiyeceği zaman besmele çeksin. Eğer unutup hatırlayınca: “Bismillahi ve ahirihi” desin.” (Riyaz üs-Salihın: 732)
- “Allah’ ın ismi zikredilmeyen yemeği şeytan benimser.” (Age: 734) buyurmuştur.
Ebu Seleme şöyle anlatır:
- “Ben çocuktum, tabağın her tarafından yiyordum. Peygamber (as) bana şöyle dedi:
- Çocuk, besmele çek, sağ elinle ye ve önünden ye!” (Age: 297)
Allah’ ın Rasûlü yemeğe bir miktar tuzla başlamıştır. Bunu bir ilim adamımız şöyle izah etmiştir: “Sefalik faz birkaç defa sidimüle edilir. Tükrük guddeleri daha fazla salgı yapar. Sindirim ve ağızdaki karbonhidrat parçalanması daha kolay olur. Mide motilitesi artar. Pankreas ve bağırsaklar üzerinde müsbet etkiler meydana gelir.”
“Yemekten sonra alınan tuz, ağıza bol miktarda gelen pityalin ile, dişlere yapışmış olan karbonhidratlar çözülüp eritilir ve diş çürümelerini önler. Ayrıca ağızda antiseptik özelliği gösterir.” (Prof. Dr. Zeki Çıkman, Tıbbın Özü Sh.27)
Rasûlallah (sav) yemeği sağ elle yemiştir:
- “Yerken sağ elinizle yiyin. Bir şey içerken sağ elle için. Çünkü sol elle şeytan yer ve içer.” (Müslim, Eşribe: 105)
Sol elle yiyen adama peygamber (as):
- “Sağ elinle ye!” dedi. O:
- “Yapamıyorum” deyince de:
- “Yapamaz ol!” buyurdu. (Adam gururundan böyle demişti. Bir daha sağ elini ağzına götüremedi.) (Riyaz üs-Salihın: 159)
Ebu Hureyra (ra) şöyle nakleder:
- “Allah Rasûlü dünyadan göç etti. Hiç arpa ekmeğine bile karnı doymadı.”
““Allah’ ım Muhammed’ in ailesine ancak yeteceği kadar rızk ihsan et” diye dua ederdi.” (Riyaz üs-Salihın: 495-503)
Peygamber (as) iyice yerleşip yemek yemez ve tıka basa karnını doyurmazdı. Midenin üçte birini su, üçte birini yemek, üçte birini hava ile doldurmamızı tavsiye ederdi.
Sofrada çok yemek bulundurmazdı:
Yemeği başkalarının gözü önünde yemezdi.
İki öğün yemek yerdi ve “akşam öğününü terk etmeyin derdi.
Az yemeyi ve ölçülü yemeyi tavsiye ederdi. Göbekli birine, göbeğini göstererek: “Bu böyle olmamalıdır.” demiştir.
Allah Rasûlü asla yiyip içtiği bir şeyi israf etmezdi. Yediğinden yedirmeyi, ikram etmeyi çok severdi. “Komşusu açken tok yatan olgun müslüman değildir.” derdi.
Peygamber (as) çok yiyip de geğirmeyi sevmezdi. Geğiren birine şöyle demiştir:
- “Bırak şu geğirmeyi canım! Dünyada karnını tıka basa doyuran, kıyamet günü aç kalacaktır.”
- “Her hastalığın başı, karnı fazla doldurmaktır.” (Ramuz el-Ehadis: 72/10)
- “İnsan yemesini azalttığı zaman içi nur dolar.” (Age: 33/13) buyurmuş hiç iki kaptan fazla yemek yememiştir.
Rasûlallah (sav) bir yere dayanarak yemek yememiştir. “Bir yere dayanarak yemek yemem” buyurmuştur. (Ramuz el-Ehadis: 545/13 + Riyaz üs-Salihın: 749)
Allah Rasûlü, ekmeği israf etmezdi, tabağını da güzelce sıyırırdı. Şöyle buyurmuştur:
- “Ekmeğe hürmet edin zira o, yerin göğün bereketidir. Kim düşen bir kırıntıyı alır yerse, günahı af olunur.” (Ramuz el-Ehadis)
- “Yemek yerken ayakkabılarınızı çıkarınız. Zira bu güzel bir sünnettir.” buyurmuştur.
(Age: 20/14)
- “Bir kimse yemek yediği kabı sünnetlerse, kap ona istiğgar eder.” (Age: 409/6)
Sahabenin anlattığına göre; “Kapların örtülü olmasından hoşlanırdı.” (Age:558/12)
- “Sıcak yemeği sevmezdi. “Yemeği soğutunuz, sıcak yemekte bereket olmaz” derdi.”
(Age: 560/13)
- “Vahiy geleceği zaman soğan, sarımsak ve pırasa yemezlerdi.” (Age: 545/11)
- “Turfanda meyva getirildiğinde “Ya Rabbi bize, evvelini gösterdiğin gibi sonunu da göster” derdi. Yanında çocuklar varsa onlara verirdi.” (Age: 522/15)
İçme konusunda da Allah Rasûlü’ nün önemli uyarıları olmuştur. Şöyle buyurur:
- “Sizden biri bir şey içerken kabın içine solumasın, üflemesin.” (Buhari, Eşribe: 25)
- “Sizden kimse sakın ayakta bir şey içmesin. Eğer unutarak içerse çıkarsın.” (Müslim, Eşribe: 116 + Riyaz üs-Salihın: 775)
Ancak zemzemi ayakta içmiştir. “Zemzem mübarektir, hastalıklara şifadır” buyurmuştur. (Ramuz el-Ehadis: 143/6)
Enes (ra): “Allah Rasûlü, suyu üç nefeste içerdi” demiştir. (Riyaz üs-Salihın: 760)
- “Suyu bir nefeste içmeyin, üç nefeste için. İçerken besmele çekin. İçtikten sonra da Allah’ a hamd edin.” (Age: 761)
- “Suyu üç nefeste içmek, sağlığa daha uygundur.” (Ramuz el-Ehadis: 536/2)
- “Allah yiyip içmede kendisine hamd eden kuldan razı olur.” (Riyaz üs-Salihın: 439)
Peygamber (as) Altın kaplardan yiyip içmeyi, gümüş kaplardan yiyip içmeyi yasaklamıştır.
İbn-i Abbas (ra) şöyle der:
- “Rasûlallah’ ın cam bardakları vardı ondan içerlerdi.” (Ramuz el-Ehadis: 544/13)
Rasûlallah (sav) şöyle buyurur:
- “İpek elbise giymeyin, altın ve gümüş kaplardan yiyip içmeyin.” (Buhari, Et’ime: 28 +
Riyan üs-Salihın: 780)
- “Altın ve gümüş kaplardan yiyip içenler, karınlarına cehennem ateşi doldurmuş olurlar.” (Age: 781)
Uzmanlara göre çay içerken şunlara dikkat edilmesi gerekiyor:
- Çayı açık ya da limonlu için.
- Yemeklerden en az iki saat sonra için.
- Her öğünde üç bardaktan fazla içmeyin.
- Çayı küçük yudumlarla, az şekerli için.
- Aşırı sıcak çay içmeyin.
- Sabah kahvaltısında çay içmeyin.
- Yeterince demlenmemiş çayı içmeyin.
- Aç karnına asla çay içmeyin.
Yiyip içmekteki sünnetler nelermiş:
- Helal gıda talebinde bulunmak sünnettir.
- Başta besmele çekmek, sonunda şükretmek, hamdetmek,
- Yemek öncesi ve sonrası elleri ve ağzı yıkamak,
- Yemekleri beğenmemezlik etmemek,
- Yemeği önünden yemek ve sağ elle yemek,
- Yemeğe uygunsa tuzla başlamak,
- İki öğün yemek ve iki tabaktan fazla yemek bulundurmamak,
- Hiçbir şeyi israf etmemek, az yemek, tıka basa yememek,
- Yemek yerken bir yere dayanmamak ve ayakkabıları çıkarmak,
- Ekmek kırıntılarını toplayıp yemek, tabağı sıyırmak,
- Yemeği sıcak yememek, yemeğe üflememek,
- Yemek kaplarını kapalı tutmak,
- Başkalarını rahatsız edecek şeyler yememek,
- Turfanda bir şey yerken besmele çekerek, dua ile yemek,
- Suyu ayakta içmemek, üç nefeste içmek, sonunda “şükür elham dülillah” demek,
- Altın ve gümüş kaplardan yiyip içmemek,
- Yemeklerden sonra dişleri fırçalamak,
- Başkalarının gözü önünde yiyip içmemek sünnettir.
Peygamber (as) ı seven, O’ nun gibi yaşar, O’ nun gibi yer içer.