MUHAMMED (AS) IN İNSANLARLA İLİŞKİLERNDEKİ SÜNNETLER

Rasûlallah (sav) insanın insanla ilişkilerinde de bize mesaj olacak güzel örnekler sergilemiştir.

Rasûlallah’ ın hayatında önce insan vardır. Herşey de insan içindir. Onun için insana büyük değer vermiştir. Bu konuda da şunları söylemiştir:

• “Nerede olursanız olun Allah’ tan korkun; bir kötülük yaptığınızda arkasından hemen iyilik yapın o kötülüğü silip götürsün. İnsanlara karşı güzel ahlakla muamele edin.”   (Riyaz üs-Salihın: 61)
• “Kendini yüksekten atıp canına kıyan, cehennemde ebedi yuvarlanıp duracaktır. Zehir yutup canına kıyan, sürekli zehir içecek, kendini bıçak veya silahla öldüren de, elinde o alet olduğu halde aynı şekilde kendine eziyet edip duracaktır.”   (Buhari Tıp: 56)

İyi bir insan için Allah Rasûlü, işin ta baştan ele alınmasını istemiştir.

• “İnsanın elbisesini çıkarırken besmele çekmesi, cinlerin gözü ile Ademoğlunun avreti arasında perde olur.”   (Ramuz el-Ehadis: 297/9)
• “Biriniz ailesi ile münasebette bulunacağı zaman “Bismillah” ve “Allah’ ım bizi ve nasip edeceğin evladımızı şeytanlardan uzaklaştır.” derse, eğer bu birleşmeden bir çocuk takdip edilmişse, o evlada şeytan hiçbir zaman zarar veremez.”   (Age: 356/3)

Rasûlallah (sav) çocuğa güzel isim verilmesini istemiştir:

• “Kıyamet gününde isimlerinizle ve babalarınızın isimleri ile çağrılacaksınız. Öyle ise çocukların isimlerini güzel koyun.”   (Ebu Davut, Edep: 69)
• “Rasûlallah hoşlanmadığı bir isim duyarsa o ismi değiştirirdi.”   (Ramuz el-Ehadis:

522/8)

Rasûlallah (sav) Hasan la Hüseyin doğduktan sonra şükür olarak Akika kurbanı kesmiştir.

• “Her erkek çocuğu için bir Akika kurbanı vardır. Bu kurbanı kesiniz ve çocuktan ezayı gideriniz.”   (Sahih-i Buhari Tec.Sarih: 1910)
• “Çocuğun ismi üzerine kurban kesin ve: “Bismillahi Allahümme leke ileyke hazihi akikatü filan” deyin yani “Ey Allah’ ım, bu falanın akikasıdır, senin için ve sanadır” deyin.”   (Ramuz el-Ehadis: 66/15)

• “Kim çocuğunun sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okursa, çocuklardan ayrılmayan bir cin vardır ki, ona zarar veremez.”   (İ. Canan Hadis Ans: 1/309)

Beş şey fıtrattandır:

·        Kasık kıllarını tıraş etmek,

·        Koltuk altı kıllarını yolmak,

·        Bıyıkları kısaltmak,

·        Tırnakları kesmek,

·        Sünnet olmak.   (Buhari Libas: 63)

Katâde (ra) şöyle der:

• “Rasûlallah (sav) Müslümanlara sünnet olmasını emrederdi. Hatta “seksen yaşında olsa bile” derdi.”   (Ramuz el-Ehadis: 549/18)

Rasûlallah (sav) hep çocukların iyi yetiştirilmesini istemiştir.

• “İdaresi altındakilere hâinlik ederek ölene Allah cenneti haram kılar.”   (Riyaz üs-

Salihın: 657)

• “Küçüğüne acımayan, büyüğüne saygı göstermeyen bizden değildir.”   (Seçme Hadisler:

169/56)

• “Üç kızı olupta onlara güzel muamele de bulunan kimse, cennete girecektir.”   (Tirmizi

Birr: 13)

Hasan la Hüseyin için peygamber (as):

• “Allah’ ım bu ikisine merhamet et. Çünkü ben onlara rahmet ediyorum.”   (Sahih-i Buhari Tec.Sar: 2013) demiş, dua etmiştir.

Enes (ra) şöyle demiştir:

• “Rasûlallah Ensar’ a ziyaret eder, onların çocuklarına selam verir ve o çocukların başını okşardı.”   (Ramuz el-Ehadis: 554/12)
• “Namaz kılarken Hasan la Hüseyin sırtına çıkar otururlardı.”   (Age: 556/16)

Hz. Aişe (ra) der ki:

• “Rasûlallah (sav) kızı Fatıma’ yı alnından öperdi. O geldiğinde ayağa kalkardı.”   (Age:

544/3)

• “Allah Rasûlü bir gün torunu Hasan’ ı öpünce yanındaki adam:
• “Benim on tane çocuğum var, onların birini öpmedim” der. Bunun üzerine Allah Rasûlü o adama şöyle der:
• “Merhamet etmeyene merhamet edilmez. Allah senin kalbinden merhameti söküp aldıysa ben ne yapayım.” ”   (Seçme Hadisler: 169/57)
• “Çocuklarınıza hoş muamelede bulunun ve onları güzel terbiye edin.”   (Age: 164/45)
• “Hiçbir baba çocuğuna güzel terbiyeden daha üstün bir hediye bağış yapmış olamaz.”   (Tirmizi Birr: 33)
• “Bir kimse bir çocuğa “gel sana şunu vereceğim” der de vermezse, bu sözü yalandır.”   (Seçme Hadisler: 40/50)

Rasûlallah (sav) çocuklara küçük yaştan itibaren dinlerinin öğretilmesini emretmiştir: – “Çocuklarınız konuşmaya başladığında onlara “Lâilahe illallah” demeyi öğretin.”   (Ramuz el-Ehadis: 33/3)

• “Yedi yaşında çocuklarınıza namaz kılmalarını emredin. On yaşında kılmak istemezlerse gerekirse dövün. Aynı zamanda yataklarını ayırın.”   (Riyaz üs-Salihın: 299)
• “İslâm’ ı öğrenmek için Rasûlallah’ a bir heyet gelmişti. Yirmi gün kadar kaldılar, gidecekleri zaman onlara şöyle dedi: “Ailenize dönün, onlara dinlerini anlatın ve namazı öğretin.” ”   (Buhari Ezan: 18)

• “Çocuğun avretine riayet edin ve onu örtün. Zira onun avreti de büyüğün avreti gibidir.

Cenab-ı Allah avretini açana rahmet nazarı ile bakmaz.”   (Ramuz el-Ehadis: 321/6)

• “Cenab-ı Allah kötülüğe iltifat etmeyen çocuğu emsallerinden üstün tutar.”   (Camiü’s-

Sağır: 2/1032)

Peygamber (as) kadınlara da hayırla muamele etmeyi tavsiye etmiştir:

• “Allah’ ım, iki zayıf kimsenin; yetimle, kadınlarını zayi etmekten şiddetle sakındırıyorum.”   (İbn-i Mâce, Edep: 6)
• “Hayırlınız, kadınlara karşı hayırlı olanınızdır.”   (Tirmizi Radâ: 11)
• “Kadınları dövenler, hayırsız kimselerdir.”   (İbn-i Mâce, Nikah: 51)

Rasûlallah hayvanlara da merhametle muamele edilmesini emretmiştir:

• “Hayvan öldürülecekse, iyi bir şekilde öldürün. Hayvanı kestiğinizde iyi bir şekilde kesin, bıçağı bileyin, hayvana eziyet etmeyin.”   (Riyaz üs-Salihın: 643)

Sünnetler:

1. Bir hata yapıldığında hemen ardından iyilik yapmak sünnettir.
2. İnsanlara kim olursa olsun, hatta hayvanlara bile en güzel şekilde davranmak sünnettir.
3. Eşi ile beraber olmadan önce besmele çekmek sünnettir.
4. Çocuklara güzel isim koymak, Akika kurbanı kesmek sünnettir.
5. Yeni doğan çocuğa isim konulurken sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okumak sünnettir.
6. Çocukları sünnet ettirmek sünnettir.
7. Çocuklara merhametle muamele etmek, başlarını okşamak sünnettir.
8. Çocuklar arasında kız erkek ayrımı yapmamak sünnettir.
9. Çocukları yalan söyleyerek aldatmamak sünnettir.
10. Küçük yaştan itibaren dinlerini öğretmek; on yaşından itibaren namaz kılmalarını sağlamak, yedi yaşından itibaren yataklarını ayırmak sünnettir.
11. Çocuklara edepli giyinmeyi öğretmek sünnettir.
12. Kızlara ve kadınlara iyi davranmak, onlarla iyi geçinmek ve dövmemek sünnettir.
13. Ev halkına iyi davranmak, onlara karşı hayırlı insan olmak sünnettir.

Allah Rasûlü’ nün komşu ilişkileri çok sağlamdı:

• “Allah’ a ve ahiret gününe inanan komşusuna ikram etsin.”   (Buhari, Edep: 31)
• “Komşusu şerrinden emin olmayan kimse cennete giremez.”   (Age: 69)
• “Hiç birinin kendisi için istediğini başkası içinde istemedikçe olgun müslüman olamaz.”  

(Buhari, İman: 7)

• “Bir gün Rasûlallah:”Vallahi mü’min olamaz” der. Oradakiler: “Kim olamaz ya Rasûlallah?” diye sorarlar. Allah Rasûlü cevap verir: “Şerrinden komşusu emin olmayan kimse” buyurur.”   (Riyaz üs-Salihın: 303)

Ebu Hüreyra (ra) şöyle anlatır:

• “Herhangi bir komşu, duvarına ağaç çakmaktan komşusunu men etmesin” dedikten sonra Rasûlallah bana döndü ve dedi ki: “Neden bu sünneti yerine getirmekten çekiniyorsunuz? Bu sünneti aranızda yerleştiriniz.”   (Age: 305)

Rasûlallah (sav) akraba ilişkilerinde de çok hassas davranırdı:

• “Allah’ a ve ahiret gününe inanan, akrabasını görüp gözetsin.”   (Buhari, İlim: 37)
• “Akraba ile ilişkisini kesen, cennete giremez.”   (Sahih-i Buhari Tec.Sarih: 2006)
• “Rızkının bollaşmasını, ömrünün uzamasını isteyen, akrabası ile ilgilensin.”   (Buhari,

Edep: 12)

• “İhtiyarlığında ana babasının rızasını kazanıp cennete giremeyenin burnu sürtülsün.”  

(Müslim, Birr: 9)

Sünnetler:

1. Komşu ile iyi geçinmek, sıkıntı vermemek sünnettir.
2. Komşuya güven vermek sünnettir.
3. Komşuya yardım etmek, ikramda bulunmak sünnettir.
4. Akraba ile iyi ilişkiler kurmak, onları ziyaret edip görüp gözetmek sünnettir.
5. Yakınlara görevde kusur etmemek sünnettir.
6. Ana babanın gönlünü hoş edip, rızasını kazanmak öncelikle peygamber (as) ın sünnetlerindendir.

Rasûlallah (sav) bize kardeşlik ve dostluk tavsiyelerinde bulunmuştur:

• “Birbirinize hiddetlenmeyin. Birbirinize haset etmeyin, kıskanmayın. Birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah’ ın kulları! Kardeş olun. Bir müslümana üç günden fazla dargın durmak helal olmaz.”   (Seçme Hadisler: 114/67)

Sehl (ra) şöyle der:

• “Rasûlallah müslümanların zayıflarına gider, onları yoklar, hastalarını ziyaret eder, onların cenazelerinde hazır bulunurlardı.”   (Ramuz el-Ehadis: 548/11)
• “İnsan sevdiği ile beraberdir.”   (Riyaz üs-Salihın: 367)
• “İnsan dostunun dini üzeredir. Onun için dost edineceği kimseye dikkat etsin.”   (Age: 366)
• “Müslüman olmayanlarla düşüp kalkma! Yemeğini de ancak itikadı düzgün olanlar yesin.”   (Age: 365)
• “Bir kimse, bir din kardeşini severse, sevdiğini ona söylesin.”   (Age: 384)
• “Bir kimse, müslüman kardeşine bir sene küs durursa, onun kanını dökmüş gibi günaha girmiş olur.”   (Age: 1627)
• “Dargınlık ancak Allah rızası için olursa vebal yoktur.”   (Age: 1628)
• “Kim müslüman kardeşinin ardından ırz ve namusunu savunursa, Allah’ ta onu cehennemden azad eder.”   (Seçme Hadisler: 260/103)
• “Zandan sakının, çünkü zan, sözün en yalanıdır. Kulak hırsızlığı yapmayın, gizli konuları araştırmayın, haset etmeyin. Birbirinizi kıskanmayın Allah’ ın kulları! Kardeş olun.”  

(Sahih-i Buhari Ter. Sarih: 2032)

• “İslâm topluluğundan ayrılarak ölen kimse cahiliye zamanında ölmüş gibi olur.”   (Riyaz üs-Salihın: 668)

Sünnetler:

1. Müslümanın müslümanla kavga etmemesi ve üç günden fazla küs durmaması, (Allah içinse küs durmak) sünnettir.
2. İhtiyacı olan hasta ve zayıfların ziyaretine gitmek sünnettir.
3. İnançsız, ahlakı bozuk olanlarla düşüp kalkmamak sünnettir.
4. Müslümanın müslümana sevdiğini söylemesi sünnettir.
5. Müslümanın gıyabında ırzını, namusunu savunmak sünnettir.
6. Kötü zandan sakınmak, haset etmemek ve gizlilikleri araştırmamak sünnettir.

Rasûlallah (sav) insanların en cömerdi idi. Kendisinden bir şey istendiğinde “yok”, “hayır” dediği görülmemiştir. Zenginliği mal zenginliği olarak değil, gönül zenginliği olarak tarif etmiştir. Bu konuda şunları tavsiye etmiştir:

• “Allah katında en sevimli ev, içinde yetime ikram olunan evdir.”   (Seçme Hadisler: 234/59)
• “Dul ve yetimlere yardım eden, Allah yolunda cihad eden, gündüzleri oruç tutan, geceleri ibadetle geçiren kimse gibidir.”   (Age: 236/63)
• “Fakiri arayıp bulun, onu görüp gözetin. Zira siz ancak fakirler sayesinde yardım görür ve rızıklandırılırsınız.”   (Riyaz üs-Salihın: 270)
• “Amellerin en hayırlısı, müslüman kardeşinin içine sevinç sokmak, onun borcunu ödemesinde yardımcı olmak ve yemek yedirmektir.”   (Ramuz el-Ehadis: 76/6)
• “İyi şeyler yapmakta acele ediniz. Yakın zamanda karanlık geceler gibi bir takım fitneler çıkacak ki, insan müslüman olarak sabaha çıkar ve kafir olarak geceler. Müslüman olarak geceler ve kafir olarak sabaha çıkar, dünya malı karşılığında dinini satar.”   (Riyaz üs-Salihın:

87)

• “Yarım hurma ile dahi olsa, ateşten korunmaya çalışınız.”   (Age: 139)
• “Her gün iki melek iner biri: “Allah’ ım, infak edene karşılığını ver.” Diğeri de: “Allah’ ım, cimrilik edenin de malını telef et.” diye dua eder.”   (Age: 293)
• “İnfak et, sana infak edilir.”   (Age: 551)
• “İnfak et, sayma; sonra sana da sayılarak verilir. Malını kilere kapatma, sonra seninde rızkın kapanır.”   (Age: 561) – “Zulümden kaçının! Çünkü zulüm kıyamette karanlıklara sebeptir. Cimrilikten korunun! Çünkü cimrilik, sizden evvelkileri helak etmiştir; onları kan dökmeye, haramı helal görmeye sevk etmiştir.”   (Age: 565)

Rasûlallah (sav) çalışmadan geçinmeyi hoş görmemiş, insanların başkalarına yük olmamalarını istemiştir:

• “İnsan elinin emeğinden daha hayırlı bir yemek yememiştir.” buyurur.   (Age: 545)
• “Sizden birinin ipini alıp dağdan odun toplayıp satarak geçinmesi, dilenmesinden daha hayırlıdır.”   (Age: 541)
• “Dilenen, kıyamette yüzünde et olmadığı halde Allah’ ın huzuruna çıkar.”   (Age: 532)

-“Israrla istemeyin. Vallahi sizden biriniz benden bir şey isterde onun istemesi, benim hoşuma gitmediği halde benden bir şey koparırsa, o şeyin ona bereketi olmaz.”   (Age: 530)  buyurmuştur.

Sünnetler:

1. İnsanlar bir şey istediğinde varken yok dememek sünnettir.
2. Dul ve yetimleri görüp gözetmek sünnettir.
3. Fakirleri ve ihtiyaç sahiplerini araştırıp yardımcı olmak sünnettir.
4. Müslümanların içine sevinç sokmak sünnettir.
5. Hayırlı işlerde acele etmek, malın şükrünü eda etmek, cimrilik etmemek sünnettir.
6. Başkalarına yük olmamak, dilenmekten kaçınmak sünnettir.

Rasûlallah (sav) misafirliğe, insanlarla oturup kalkmalarda nezaket kurallarına çok önem vermiştir. Bu konularda şunları söylemiştir:

• “Misafirlik üç gündür.”   (Buhari, Edep: 31)
• “Üç kişi bir arada olunca, yolculuğa çıkınca aranızdan birini başkan seçin.”   (Ebu

Davut, Cihad: 80)

• “Bir eve vardığınızda üç defa kapıyı çalın. Eğer izin verilirse girin. Aksi halde dönün.”  

(Riyaz üs-Salihın: 874)

Abdullah İbni Bişir (ra) der ki:

• “Rasûlallah (sav) bir kapıya geldiğinde kapıyı çalardı ve kapının tam karşısına durmazdı.

Kapı açılınca selam verirdi.”   (Ramuz el-Ehadis: 522/5)

• “Bir kimse başka birini oturduğu yerinden kaldırıp oturmasın, oturanlar yer açsın.”   (Sahih-i Buhari Tec. Sarih: 2061)
• “Üç kişi bir arada iken; iki kişi diğerini bırakıp, aralarında gizli konuşmasın.”   (Age:

2063)

• “Allah Rasûlü (sav) bir yerden kalktıklarında defalarca istiğfar ederler: “Estağfurullah” derlerdi.”   (Ramuz el-Ehadis: 538/14)
• “Allah’ ın adını anmadan bir yerden kalkanlar merkep leşinden kalkar gibi olurlar. O toplantı onların pişmanlığına sebep olur.”   (Riyaz üs-Salihın: 838)
• “Biriniz yemeğe davet edildiği zaman gitsin; oruçluysa yemek sahibine dua etsin, değilse yesin.”   (Müslim, Nikah: 106)

Sünnetler:

1. Misafirliği üç günden fazla uzatmamak ve ev halkına sıkıntı vermemek sünnettir.
2. Yolculukta, oturup kalkmalarda birini başkan seçmek sünnettir.
3. Kapıyı üç defa çalmak, kapının karşısında durmamak, izin verilirse içeriye girmek sünnettir.
4. Bir yere varılınca başkalarının yerine oturmamak, oradakilerin de yer açması sünnettir.
5. Başkalarının yanında gizli konuşmalar yapmamak sünnettir.
6. Bir yerden kalkarken istiğfar etmek ve Asr sûresini okuyarak kalkmak sünnettir.
7. Davete icabet etmek meşru ise sünnettir.
8. Meşru olmayan davetlere gitmemek sünnettir.

Allah Rasûlü’ nün bildirdiğine göre; müslümanın müslümana borçlarından biri de hasta ziyaretidir. Müslümanın müslüman kardeşini Allah rızası için ziyaret etmesi, ihtiyacını gidermesi, moral vermesi, okuyup dua ederek şifa dilemesi borcudur.

Enes (ra) şöyle der:

• “Rasûlallah (sav) müslümanlardan birini üç gün görmezse, onu sorardı. Şayet yolculuğa çıkmışsa onun için dua ederdi. Hasta ise ziyaret ederdi.”   (Ramuz el-Ehadis: 538/5)
• “Hasta ziyaretinde bulunan kimse, dönünceye kadar cennet yolundadır.”   (Müslim, Birr:

39)

Sünnetler:

1. Hastayı ziyaret etmek, ihtiyacı varsa gidermek sünnettir.
2. Hasta için dua etmek, şifa dilemek sünnettir.
3. Hastanın yanında fazla kalmamak sünnettir.
4. Ölümden ölenlerden bahsedip hastanın moralini bozmamak sünnettir.
5. Hastaya iyi şeyler söylemek sünnettir.

Rasûlallah (sav) müslümanı zararsız ve faydacı insan olarak tanımlamıştır. Ölmeden önce “Kimi incittiysem, kimin hakkı bana geçtiyse gelsin alsın. Kimse ben Muhammed’ in düşmanlığından korkarım demesin.” demiştir. – “Müslüman, elinden, dilinden diğer müslümanların zarar görmediği kimsedir.” demiştir.  

(Buhari, İman: 4)

• “Sizden biriniz kendisi için arzu ettiğini başkaları içinde arzu etmedikçe iman etmiş olamaz.”   (Riyaz üs-Salihın: 182)
• “Kötü insanlardan biri de şerrinden dolayı insanların kendisinden sakındığı kimsedir.”  

(Seçme Hadisler: 18/18)

• “Allah kötü huylu, çirkin sözlü kimseleri sevmez.”   (Age: 19/19)
• “Gerçek pehlivan, öfkelendiği zaman nefsini yenebilendir.”   (Müslim, Birr: 106)
• “Kardeşinin felaketine, musibetine sevinme. Allah onu o belâdan kurtarır da seni müptela eder.”   (Riyaz üs-Salihın: 1608)
• “ “Cennetlik olanları size bildireyim mi?” Oradakiler: “Evet ya Rasûlallah” deyince peygamber (as): “Hor görülüp hiçe sayılan müslümanlardır.” buyurur ve: “Size cehennemlikleri bildireyim mi?” Oradakiler: “Evet ya Rasûlallah”, peygamber (as): “Onlar katı yürekli, kaba ve gururlu kimselerdir” buyurur.”   (Age: 250)
• “İnsanlara acımayana Allah’ da acımaz.”   (Age: 225)
• “Yumuşaklıktan mahrum olanlar, bütün hayırlardan mahrum olurlar.”   (Age: 641)
• “Zarar verene Allah’ ta zarar verir. Meşekkat verene Allah’ ta meşekkat verir.”  

(Tirmizi, Birr: 27)

• “Sizden biri namaz kıldırırsa, namazı hafif kıldırsın. Çünkü içlerinde zayıf, hasta, yaşlı ve acelesi olanlar vardır.”   (Riyaz üs-Salihın: 226)
• “Sizden soğan, sarımsak yiyen camiye gelmesin.”   (Age: 1733)
• “Müslümanlara eziyet veren şeyi yoldan gideriniz.”   (Müslim, Birr: 131)
• “Bir adam yoldaki diken dalını yok etti. Allah’ da memnun olup onu affetti.”   (Buhari,

Ezan: 32)

• “Her iyi iş, sadakadır.”   (Riyaz üs-Salihın: 134)
• “Yol üzerinde müslümana rahatsızlık veren bir şeyi yok eden kimseyi bu işinden dolayı cennet nimetleri içinde gördüm.”   (Age: 127) – “Yolların üzerinde oturmayınız. Oturmak zorunda kalırsanız yolun hakkını veriniz. “Nedir o ya Rasûlallah?” denilince Allah Rasûlü şöyle buyurdu: “Gözü aşağı indirmek, verilen selamı almak, iyilik edip kötülükten alıkoymaktır.” ”   (Sahih-i Buhari, Tec. Sarih:

1126)

Sünnetler:

1. Başkalarına güven vermek sünnettir.
2. Kendisi için istediğini başkaları için de istemek sünnettir.
3. Başkalarının kötü haline sevinmemek sünnettir.
4. Başkalarına acımak, yumuşak huylu olmak sünnettir.
5. Namazı hafif kıldırmak sünnettir.
6. Başkalarına eziyet vermemek, eziyet veren şeyleri ortalıktan kaldırmak sünnettir.
7. Yol üzerlerinde oturup başkalarına eziyet vermemek sünnettir.
8. Faydacı insan olmak sünnettir.

İnancımızda zorlama olmadığı gibi zorlukta yoktur. Her zorun yanında mutlaka bir kolaylık vardır.

Allah Rasûlü, hiçbir zaman İslâm’ ı zorlaştırmamıştır.

• “Kolaylaştırınız, zorlaştırmayınız. Müjdeleyiniz, nefret ettirmeyiniz.”   (Buhari, İlim: 12)
• “Kolaylık gösterin, güçlük göstermeyin, müjdeleyin, ürkütmeyin, öfkelendiğiniz zaman susun.”   (Ramuz el-Ehadis: 510/6)

Hz. Aişe (ra) şöyle der:

• “Allah Rasûlü, iki durumdan birini seçmek durumunda kalırsa dine aykırı değilse, mutlaka kolay olanı seçerdi.”   (Buhari, Edep: 80)
• “Rasûlallah bir yere görevli gönderdiği zaman “namazı hafif kıldır, hutbeyi kısa ve sözü az et” derdi.”   (Ramuz el-Ehadis: 528/6) – “ “Cehennem kendine, kendi cehenneme haram olanı size bildireyim mi?” Sahabe:

“Evet” deyince, Rasûlallah: “Cehennem her yumuşak huylu, uysal, sâkin ve kolaylık gösterenlere haramdır” buyurur.”   (Seçme Hadisler: 64/84)

Sünnetler:

1. Kolaylaştırmak, kolaylık göstermek sünnettir.
2. Zorlaştırarak soğutmamak sünnettir.
3. Öfkelenince susmak sünnettir.
4. Sıkacak, üzüntü verecek uzun sözden sakınmak sünnettir.
5. Yumuşak huylu olmak, sinirlenince susmak sünnettir.
6. Namazı kısa kıldırmak sünnettir.

Peygamber (as) alışveriş hayatında dürüst olmuş ve bizimde dürüst olmamızı istemiştir. Bize tavsiyesi de şu olmuştur:

• “Bizi aldatan bizden değildir.”   (Seçme Hadisler: 43/54)
• “Varken borcunu geciktirmek zulümdür.”   (Tirmizi, Büyû: 66)
• “Yalan ve yemin, kazancın bereketini giderir.”   (Müsned: 2/235)
• “Doğru olan esnaf kıyamet gününde Arş-ı A’lânın gölgesi altında olacaktır.”   (Seçme Hadisler: 45/58)
• “Güvenilir ve doğru tüccar, kıyamet gününde peygamberlerle, doğrularla, şehitlerle ve salihlerle beraber olacaktır.”   (Tirmizi, Büyû: 4)
• “Cennete ilk önce girecek olan doğru satıcıdır.”   (Ramuz el-Ehadis: 161/1)

Sünnetler:

1. İnsanları aldatmamak, güvenilir olmak sünnettir.
2. Alışverişte aldatmak için yalan söylememek, yemin etmemek sünnettir.
3. İmkan varken borcu geciktirmemek sünnettir.
4. Doğru ve güvenilir olmak, hak hukuk gözetmek, helal rızık için çalışmak sünnettir.

Hak ve adalet konusunda peygamber (as) çok hassas davranmış, bu konuda kimse O’ nun seviyesine ulaşamamıştır. En kritik bir zamanda bir hıristiyanın hakkını alabilmek için Ebu Cehil’ in kapısını yumruklamıştır.

Peygamber (as) herhangi bir şekilde kimsenin kimseye zarar vermesini istememiştir. Şöyle buyurmuştur:

• “Sana bir şeyi emanet bırakanın emanetini geri ver. Sana ihanet edene sen ihanet etme.”   (Tirmizi, Büyû: 38)
• “Bir kimse haksız olarak başkasının bir karış toprağına tecavüz ederse, o yerin yedi katı kıyamette o kimsenin boynuna geçirilir.”   (Riyaz üs-Salihın: 204)
• “Bir kimse yemin ederek bir müslümanın hakkını gasp ederse, Allah o kimseye cenneti haram, cehennemi vacip kılar.”   (Age: 212)
• “Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı beştir:

·        Selamı almak,

·        Hastayı ziyaret etmek,

·        Cenazeyi uğurlamak,

·        Davete katılmak,

·        Aksırınca “elhamdülillah” derse “yerhamükallah” diyerek dua etmek.”  

(Müslim, Selam: 4)

• “Müslümanın müslüman üzerinde hakkı altıdır:

·        Ona rastladığında selam vermek,

·        Davet ettiğinde icabet etmek,

·        Nasihat istediğinde nasihat etmek,

·        Aksırınca “elhamdülillah” derse “yerhamükallah” demek,

·        Hastalanınca ziyaret etmek ve dua etmek,

·        Ölünce cenazesini defnetmek.”   (Müslim, Selam: 5)

Sünnetler:

1. Ne şekilde olursa olsun kimseye zarar vermemek ve haksızlık etmemek sünnettir.
2. Emanete hainlik etmemek sünnettir.
3. Başkasının hakkına tecavüz etmemek sünnettir.
4. Başkasının malını gasp etmemek sünnettir.
5. Müslümanın selamını almak, hastalanınca ziyaret etmek, davetine icabet etmek, öğüde ihtiyacı olana öğüt vermek, ölüsünü defnetmek ve aksırınca dualaşmak sünnettir. 

GÜL MUHAMMED

Tek şefaat dilenecek,

Ol Muhammed Mustafa’ dır…

Peşi sıra gidilecek,

Yol Muhammed Mustafa’ dır…

Bu dert benim, benim bu yük,

Çilem kutlu, davam büyük,

Aşk ağacımda en büyük

Dal Muhammed Mustafa’ dır…

Mekke’ de temeli atan,

İlk direnişi başlatan,

Bütün âlemi kuşatan,

Kol Muhammed Mustafa’ dır…

Bütün beşer toplanacak,

Neyin varsa yoklanacak,

Ömür boyu koklanacak,

Gül Muhammed Mustafa’ dır…                                                 Ali PARLAK