MUHAMMED (AS) IN AİLE HAYATINDAKİ SÜNNETLER NELERDİR?
Peygamber (as), evlilik hayatına büyük önem vermiş ve nikâhlı yaşamayı tavsiye etmiştir. Bir hadislerinde: – “Nikâh benim sünnetimdir. Kim benim sünnetimle amel etmezse benden değildir. Evleniniz zira ben diğer ümmetlere karşı sizin çokluğunuzla iftihar edeceğim. Kimin imkanı varsa evlensin. İmkanı olmayan da oruç tutsun. Çünkü oruç koruyucudur” (İbni Mace Nikah:
1).
- “Allah’ ın haram kıldığı şeylerden korunmak için nikâhlanan kimseye, Allah’ ın yardımı hak olur.” (Ramuz el-Ehadis: 276/2)
- “Gizli nikâhtan hoşlanmazdı def ile ilân edilmesini isterdi.” (Age: 560/10)
Büyüklerimiz nikâha çok önem vermişlerdir. Hatta dul kalan yaşlı kadınlar bile Allah’ ın huzuruna dul çıkmamak için cepheye giden ve bir daha görmesi mümkün olmayan gençlerle nikâhlanırlardı.
Allah’ ın Rasûlü evlenmeyi emretmekle beraber evlilik için ölçüler koymuştur. Böylece evliliğin uzun ömürlü olmasını istemiştir. Şöyle buyurur:
- “Kadın dört sebepten nikâhlanır:
· Malı,
· Soyu,
· Güzelliği,
· Dindarlığı. Sen dindar olanını seç. Böyle yapmazsan yoksulluğa düşersin.” (Buhari, Nikah: 15)
Bir sahabi: “Hangi maldan edinelim?” diye sorunca peygamber (as):
- “Zikreden dil, şükreden kalp, dini yaşamakta yardım eden mü’mine kadın:” cevabını verir. (Seçme Hadisler: 176/69)
- “Dünya bir metâdır; en hayırlısı Saliha kadındır.” (Age: 173/64)
Bir hadislerinde de: “Dinden ahlakından emin olduğunuz biri sizden kızınızı isterse verin.
Eğer bunu yapmazsanız yeryüzünde fitne ve fesat çıkar.”
Orada bulunanlar:
- Onda fakirlik varsa da mı? dediler. Peygamber (as):
- “Evet” buyurdular.
Rasûlallah (sav) evlenme imkanı olanın evlenmesini istemiştir: “Evlenmeye gücü yetip evlenmeyen, benim sünnetimi terk etmiştir.” buyurur. (Seçme Hadisler: 175/67)
Bir hadislerinde de şöyle buyurur:
- “Evliliğe gücü yeten evlensin. Zira evlenmek gözü haramdan korur. Zinadan muhafaza eder. Evlenmeye gücü yetmeyende oruç tutsun. Çünkü oruç, şehveti kırar.” (Age: 174/65)
Rasûlallah (sav) Efendimiz düğün yemeği hazırlanmasını, davet edilmesini ve bu davete icabet etmenin sünnet olduğunu bildirmiştir. Şöyle buyurur:
- “Bir koyunla bile olsa düğün yemeği yapın.” (Buhari Nikah: 7)
- “Yemeklerin en fenası, zenginlerin davet edilip de fakirlerin çağırılmadığı düğün yemeğidir.” (Age: 72)
Kadınlarla iyi geçinilecektir. Kadınlar dövülmeyecektir, hor görülmeyecektir. Şöyle emreder:
- “Hiçbir inanmış erkek, hiçbir kadına buğz etmesin. Şayet onda beğenmediği bir huy varsa, beğeneceği başka bir huyu da vardır.” (Riyaz’ üs-Salihın: 275)
Bir hadislerinde de hanımları dövenleri kınamıştır. “Allah’ ın hanım kullarını dövmeyiniz. Hanımlarını dövenler hayırlı kimseler değildir.” (Age: 278) buyurmuştur.
Allah Rasûlü’ nün ifadesine göre kadın da kocasının haklarına riayet edecektir:
- “Kocası kendisinden razı olduğu halde ölen müslüman kadın cennete girer.” (Seçme
Hadisler: 191/93)
- “Bir kimsenin bir kimseye secde etmesini emredecek olsaydım, kadının kocasına secde etmesini emrederdim.” (Riyan’üs-Salihın: 283)
- “Kadın kocasına “Senden asla hayır görmedim” derse ameli boşa gider.” (Ramuz el-
Ehadis: 57/1)
- “Mazereti olmadan kocasından kendisini boşamasını isteyen kadına cennetin kokusu haramdır.” (Seçme Hadisler: 185/84)
- “Kocası yanında iken bir kadının nafile oruç tutması helal olmaz.” (Sahih-i Buhari
Terc: 1857)
- “Allah’ a ve ahirete inanan bir kadının yanında mahremi bulunmadan bir gün ve bir gecelik sefere çıkması helal olmaz.” (Riyan’üs-Salihın: 993)
- “Kocasından başkası için süslenip dışarı çıkan kadın kıyamet gününde nursuz bir karanlığa benzer.” (Seçme Hadisler: 171/59)
- “Kadın örtüsüz dışarı çıkarsa, şeytan onu yanıltmak için takip eder.” (Age: 172/60)
Rasûlallah (sav) evinde sade ve mütevazi bir hayat yaşamıştır. Evde asla güçlük çıkarmamış, daima ev halkına yardımcı olmuştur.
O’ nun aile hayatı soğuk ve donuk bir hayat olmamış; gülmüş, güldürmüş, latife yapmış hatta şakalaşmıştır. Hayatı boyunca en güzel ve en iyi aile reisi, en iyi eş, en merhametli baba, en şefkatli dede örneğini vermiştir.
Her Müslüman aile reisi, babalık, dedelik ve kocalık konusunda Hz. Peygamber (as) ı örnek almak durumundadır.
Peygamber (as), ev işlerinde ailesine yardım ederdi. Hz. Aişe (ra) şöyle der: “Evde ev işleri ile meşgul olur, evin kırık döküğünü elden geçirir. Elbisesini yıkar, söküklerini diker, evi tamir edip temizlerdi.” (İ. Canan, Hadis Ans: 5/408)
- “Elbisesini temizler, koyunu sağar ve şahsi hizmetlerini bizzat kendi yapardı.” (Ramuz el-Ehadis: 559/10)
Allah Rasûlü (sav) aile fertleri için çok merhametli davranırdı.
Enes (ra): “Dışardan geldiğinde evin kapısını parmak ucu ile vururdu.” der. (Ramuz el-
Ehadis: 543/2)
- “Ailesine karşı çok merhametli idi.” (Age: 543/11)
- “Ailesine, çocuklarına karşı hakkın en merhametlisi idi.” (Age: 542/6)
- “En hayırlınız, ailesine en güzel davrananınızdır.” (İbn-i Mace, Nikâh: 50)
- “En hayırlınız, kadınlarınıza karşı en iyi davrananınızdır.” (Seçme Hadisler: 181/77)
- “İmanca en kamil olan, ahlakça en güzel olandır. En hayırlınız da ailesine hayırlı olanınızdır.” (Tirmizi, Radâ: 11) derdi.
Peygamber (as) aile fertlerine kaba ve kırıcı davrananları sevmezdi. Şöyle derdi:
- “İmanca mü’minlerin en olgunu, ahlakı en güzel olup aile fertlerine karşı yumuşak ve lütufkâr davrananınızdır.” (Seçme Hadisler: 15/12)
- “Kıyamet günü derecesi en fena olan, eşinin sırrını yayandır.” (Riyaz’üs-Salihın: 688)
- “Allah yanında insanların en şerlisi, eşinin sırrını başkalarına aktarandır.” (Seçme Hadisler: 187/87) buyurmuştur.
Peygamber (as), ailesi için harcama yapmanın sadaka olduğunu bildirmiştir:
- “Sizden biri Allah rızasını bekleyerek ailesi için bir harcama yaparsa, bu harcama kendisi için sadaka olur.” (Riyaz’üs-Salihın: 291)
Aile hayatındaki sünnetler nelermiş?
- Nikah ve evlilik en önemli sünnetlerdendir. Gücü yetenin evlenmesi, değilse oruç tutması sünnettir.
- Gizli nikahtan kaçınılacaktır.
- Dindar olan bir eş seçilecektir. Mala değil ahlaka önem verilecektir.
- Düğün yemeği hazırlamak ve davete icabet etmek sünnettir.
- Kadınlarla iyi geçinmek, iyi davranmak ve bazı hallerde sabretmek sünnettir.
- Kadın kocasından başkası için süslenmeyecektir.
- Aile yuvasındaki sorumluluklar müşterek yürütülecek, ev halkına merhametli davranılacaktır. Kaba, kırıcı olunmayacak ve aile sırları başkalarına anlatılmayacaktır.
- Kadın dövülmeyecektir.
- Ailenin geçimi helalden kazanılacaktır. Bunların her bireri Rasûlallah’ ın önemli sünnetlerindendir. Her müslüman bu sünnetlere uymakla mükelleftir.