İBADET
Nasıl ibadet?
– Cenab-ı Allah’a kulluk ve ibadet devamlı olur. Allah’a itaat ve kullukta kulun yapamayacağı bir emir yoktur. Yapıp da faydasını göremeyip, zarar göreceği bir emir de yoktur. Allah ibadetler için her türlü kolaylığı göstermiştir.
Ayrıca Allah, kulun iyi davranışlarını ibadet saymıştır. Meselâ susmak ve güzel ahlâk sahibi olmak en kolay ve en hafif ibadet sayılmıştır. Yolda başkalarına zarar veren ufak bir şeyin kaldırılması ibadettir. İbadet sevabı vardır.
İbadete Allah’ın değil, kulun ihtiyacı vardır. Kulun huzuru ve kurtuluşu söz konusudur. İnsanın korunması ve arınması için emredilmiştir. İbadete devam edenler maddi ve manevi faydalar elde ederler.
Belçikalı Prof. Dr. De Muynck şöyle diyor: “Dindarlık ömrü uzatıyor. Dindar müslüman uzun yaşıyor. Allah’a olan inanç ve ibadet ruh hastalıklarını azaltıyor…” (09.08.2000- Yenişafak)
ABD’de öğrencilere suç işlememeleri için üzerinde dini tavsiyeler bulunan kitap, defter kılıfı dağıtılmıştır. (18.08.2000- Zaman)
Müslüman her zaman, her yerde müslümandır. Her zaman Allah’ın kuludur. İbadette devamlılık esastır. İbadetin her çeşidini devamlı yapmakla sorumluyuz.
Şeytan peygamberimize şöyle der: “Son anda kelime-i şahadeti getir, ben de kurtulanlardan olurum.” Peygamberimiz üzülür. Allah şöyle vahyeder: “Biz son anda ona şahadet getirmesini unuttururuz.”
İbadetleri geciktirmek günahtır, tevbe istiğfar gerektirir. Terk ise isyandır. “Daha var, ilerde yaparsın” telkini şeytanın telkinidir.
Nahl sûresinin 92.ayetine göre; ibadet, yapılıp yapılıp da bırakılıverilmeyecektir.
Hıcır sûresinin 99.ayetinde: “Ölüm gelinceye kadar ibadet et!” emri vardır.
Al-i İmran sûresinin 102.ayetinde:”Allah’tan korkun ve ancak müslümanlar olarak can verin.” buyrulmuştur.
Nasıl müslüman olarak ölünür? Müslüman olarak yaşanırsa, ancak müslüman olarak ölünür. Bir hadislerinde peygamberimiz: “Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz. Nasıl ölürseniz öyle haşrolunursu-nuz.”buyurmuş, müslüman olarak ölebilmenin yolunu göstermiştir.
Hz. Peygamber birine şöyle diyor:
“Falan kimse gibi olma; geceleri ibadet ederken bırakıverdi.” (Riyaz-üs.Salihin: 192/154)
iman, ibadet, mutluluğun kaynağıdır. Duke Üniversitesinden Dr. Koenig, uyguladıkları tedaviden en fazla istifade edenlerin, dini kitap okuyan, ibadet eden ve inancını yaşayanlar olduğunu belirtmiştir.
İbadet edenlerin, dua edenlerin, dini hizmetlere katılanların daha çabuk iyileştiklerini, dindar gençlerin uyuşturucu, alkol kullanmalarının zor olduğunu, cinsi suçlar işlemediklerini bildirmiştir.
Ayrıca dindar insanların hayat tarzları daha sağlıklıdır. İbadet ve dualar pozitif hislere sebep olur, demiştir. (27.08.2003 Yeni Asya)
– İbadeti terk yanlıştır. Rabbimizin ikramı, ihsanı devamlı iken bizim O’na kulluğumuz devamlı olmazsa, yediğimiz, içtiğimiz nimet olmaktan çıkar. O zaman Allah kahrından vermeye başlar.
– Bir kutsi hadiste Cenab-ı Allah:
“Bana ibadet et ki, seni ihtiyaçtan kurtarayım, vücuduna rahatlık vereyim. Bana ibadet etmezsen, seni ihtiyaç içinde bırakırım. Vücuduna zahmet veririm, kalbine sıkıntı bırakırım.”buyuruyor. (40 Kutsi Hadis: 20- H.H. Erdem)
İslâm’da ibadetler insan yararınadır. İnsan fıtratını zorlayan bir emir de yoktur, yasak da yoktur. Ayrıca ibadetler için her türlü kolaylık sağlanmıştır. Bütün bunlara rağmen hayatını Allah’a kullukla şekillendirmeyen, Allah’ın korumasından çıkar, boş ve manasız şeylerle uğraşmaya başlar.
Kur’an-da şöyle buyrulur:
“Bana dua edin kabul edeyim. Çünkü bana ibadeti bırakıp büyüklük taslayanlar, aşağılanarak cehenneme gireceklerdir.” (Mü’min sûresi: 60)
“Bana kulluk et” diyor Allah. (Taha: 14)
İbadet, terk edilmediği gibi gecikmez. İbadetin gecikmesi bile suçtur, tevbe istiğfar gerekir.
Biri arkadaşına demiş ki:
– Hayat kırkından sonra başlar. O da cevap vermiş:
– Tabi ki otuz beşinde “ölmezsen.”
Delice, sorumsuzca hayat yaşanmaz. Şeytan insanı “daha var, daha gençsin” diye aldatır.
İnsan her yaşta ölebilir. Öyle bir an gelir ki, insanda ibadet edecek hal kalmaz, yıllarca şeytanın hakimiyetinde yaşanırsa, şeytan onu bırakıvermez ki, ibadet etsin.
Ben şunu şunu yapıyorum diye insan hem yaptığını yeterli görmemeli hem de kendini aldatmamalıdır. Öğrencinin başarılı olup, kurtulması için bütün derslerden başarılı olması lâzımdır. Bir dersten bile başarılı olamazsa mezun olamaz, diploma alamaz. İbadetlerde, kulluk görevleri de böyledir.
Peygamberimize soruyorlar:
– Allah yanında hangi ibadet sevimli ve makbuldur?
– “Az da olsa devamlı olanı” buyuruyorlar. (Buhar İman: 32)
Cenab-ı Allah Kur’an-da:
– “Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine ibadet et!” (Hıcr: 99) buyuruyor.
Sevgili Peygamberimiz: “Namaz gözümün nurudur.”demiştir.
Yeni müslüman olan Sakif Kabilesi, şart koşmuş, “Bizden öşür alınmasın. Biz cihada çağrılmayalım. Namaz bize farz olmasın.”demişlerdi. peygamberimiz şöyle dedi: “Sizden öşür alınmasın, siz cihada çağrılmayın. Ama namazsız dinde hayır yoktur.” (Ebu Davut Haraç: 25)
Ebu Derda peygamber bana şöyle dedi der:
“Paramparca edilsen, ateşte yakılsan da namazı terk etme, bile bile namazı terk eden Allah’ın korumasından mahrum kalır.” (İbn-i mace Fiten: 23)
Peygamber Efendimiz biraz daralırsa Bilâl’e şöyle dermiş:
– Bilâl kalk ezan oku, namaz kılalım da rahatlayalım.
Bir sahabe gazaya gidecekti. Peygamberimizden tavsiye istedi. Allah Rasülü ona: “Sen az seçde edilen yere gidiyorsun, secde ve namazları çoğalt.”buyurdular.
Hz. Ömer: “Namazı terk edenin İslam’da nasibi yoktur” demiştir.
Kur’an-da: “Secde et Allah’a yaklaş.”(Alak: 19) “Namaz Allah’tan korkandan başkasına ağır gelir.” (Bakara: 45) “Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar namazlarını ciddiye almazlar.” (Maûn: 4-5)
Peygamberimiz şöyle buyurur.
* “Sabah namazını kılanın ölümü kolay olur. Öğle namazını kılanın mizanı ağır olur. İkindi namazını kılan sıratı kolay geçer. Akşam namazını kalanın kabri geniş olur. Yatsı namazını kılanın suali kolay olur.”
* “Namazda gevşeklik gösteren, ölürken kelime-i şahadeti zor getirir.”
* “Sabah namazını terk edene melek: “Ey Fâcir!(büyük günah işleyen)” der.”
Öğle namazını terk edene ey haşir! (Hüsrana uğrayan) der.
İkindi namazını terk edene ey Âsi!(isyan eden) der.
Akşam namazını terk edene ey nankör! (Nimetin kıymetini bilmeyen) der.
Yatsı namazını terk edene ey kaybeden! der.
* “Namazda yedi şey şeytandandır:
– Burun kanaması,
– Uyuklama,
– Vesvese,
– Esneme,
– Kaşınma,
– Sağa sola bakma,
– Bir şeylerle meşgul olma.”
Dikkat edilirse namaz işlenilen günahlara keffaret olur. Kur’an-da: “İyilikler günahları giderir.” (Hud: 114), “Allah kötülükleri iyiliklere çevirir.” (Furkan: 70) buyrul-muştur.
Bütün bunlar ibadetin, itaatin önemini gösteriyor.
Kur’an-da Allah şöyle emrediyor:
– “Ailene namazı emret; kendin de ona sabırla devam et!” (Taha: 132)
Hayatının sonuna doğru bir adam İbrahim Ethem Hazretlerine gelir “Senden beni aydınlatacak öğüt istiyorum” der.
1. İçinden Allah’a karşı gelmek fikri geçtikçe, Allah’ın nimetlerini yiyip içmemeye başla. Adam irkilir ve:
– Peki nasıl yaşarım?
– O halde seni yaşatın, rızıklandıran Allah’a isyan etmen doğru mu?
Adam:
– 2. öğüdün nedir?
– Allah’a isyan edeceksen onun mülkünde oturma.
– Bu da mümkün değil, nereye giderim?
– Öyleyse hem mülkünde oturacaksın hem de rızkını yiyeceksin, sonra da Allah’a isyan edeceksin, bu olur mu? Adam:
– 3. öğüdün nedir?
– Allah’a isyan edeceksen dikkat et seni görmesin. Görmeyeceği yerde isyan et!
– Bu olur mu? Allah her şeyi görür, bilir. Bunu nasıl yaparım? İbrahim Ethem der ki:
– O halde rızkını yediğin yurdunda barındığın Allah’ın gözünün önünde O’na isyan etme! Adam:
– Dördüncü öğüdünü de söyle, der. İbrahim Ethem:
– Son nefesini vereceğin anda Azraili kov. Hazır değilim de. Adam:
– Kovamam, deyince İbrahim Ethem:
– Bunları bildiğin halde bunca isyan niye? Bunca günah neden? der.
Hepimiz bu öğütlere ibret nazarıyla bakmalı, gereken dersi çıkarmalıyız ve Allah’a hiçbir şekilde isyan etmemeliyiz. İçimizden isyan etmek geldiği zaman bizi teşvik eden şeytandan uzaklaşmalıyız. “Defol kör şeytan” deyip kovmalıyız.
– Nasıl ibadet etmeliyiz?
Yapacağımız ibadete nefis, şeytan engel olmamalıdır. Vesvesesiz ibadet etmeliyiz. İbadete riya karıştırmamalıyız. Zevkine, hazzına varabileceğimiz bir ibadet etmeliyiz. Samimi, içten, sırf Allah rızası için ibadet etmeliyiz. Yani faydasını görebileceğimiz ibadet etmeliyiz.
İnsan vücudu ibadete muhtaç bir şekilde yaratılmıştır. Beden ve zihnin zindeliği ibadetle sağlanır. İbadet olmazsa erken bunama, hafıza kaybı, bedenin erken yıpranıp çökmesi gibi sonuçlar çabuk görülür.
– Dinin direği namazdır:
İnsan hayatında maddi ve manevi yönden en etkili ibadet namazdır. Namaz, insanın ölü hayatını diriltir. İnsanın hayatına hayat katar, insanı hayata bağlar.
Peygamberimiz: “Namaz mü’minin miracıdır.” bu-yurarak, müslümanın namazla Allah’a yaklaşabileceği ve derecesinin namazla yükseleceğini bildirmiştir.
Kur’an-da: “Namaz hayasızlıklardan ve kötülüklerden alıkor.” (Ankebut: 45)
* “Huşu ile namaz kılanların kurtulacağı bildirilmiştir. (Mü’minun: 1-2)”
* “Cennettekiler cehennemdekilere sorarlar:”
– Sizi cehenneme sokan nedir? derler. Onlar da:
– Biz namaz kılanlardan değildik, diye cevap verirler. (Müddesir: 40-43) Böyle diyenlerden olmamak için kıble adamı olmamak lâzım.
Hz. Peygamber şöyle bildirmiştir:
“Kıyamet gününde kulun ilk hesaba çekileceği namazdır. Namaz tamamsa, “Tamam” diye yazılır. Tamam değilse, Allah meleklere şöyle der:
– Bakın bakalım kulumun farz eksikliğini tamamlayacak nafileleri var mı? (Ramuz el-Ehadis: 158/6) Böylece namaz müslümanın nuru olacaktır. Bir hadiste de: “Namaz sebebiyle Allah hataları affeder” buyrulmuştur. (Age: 219/4)
Namazı kılmamak büyük hatadır. İhmal nedeniyle namaz borcu olanlar, bir an önce ödemeye başlamalıdır.
Hz. Ali’nin naklettiğine göre Peygamberimizin son sözü: “Namaza, namaza dikkat edin. İdareniz altında bulunanlar için Allah’tan korkun.” (Age: 562/10) olmuştur.
Namazın insan ile şirk ve küfür arasında bir perde olduğu, namazı terk edenin bu perdeyi kaldırmış olacağı bildirilmiştir. Hatta namazı terk edenin kâfirlere benzeyeceği haber verilmiştir. (Riyaz üs’Salihin 2/1082-1083)
Bir Allah dostuna “Namaz kılmayan kâfir olur mu?” diye sormuşlar. O da: “Olmaz ama, kâfir de namaz kılmaz” demiş.
Cenab-ı Allah bir kutsi hadiste: “Beş vakit namazı farz kıldım. Kim vaktinde kılarsa onu cennete koyarım. Kim de terk ederse, onunla bir anlaşmam yoktur” buyurur. (Kutsi Hadisler, Terc. A. Varol: 1/235)
Namazın maddi manevi ve dünya ahirette faydaları çoktur. Namaz kılan abdestsiz gezmez. Abdest, mü’minin silahıdır. Musa Peygambere “Abdestsiz olduğun halde başına bir belâ gelirse, kendinden bil” denmiştir. Peygamberimizin bildirdiğine göre “Abdestli yatanı melekler sabaha kadar korur.”
Hz. Peygambere biri:
– Bana öğüt ver Ey Allah’ın Rasülü! demiş. O da:
– Namazın, hayata veda eder gibi kıl. Yani son namazmış gibi kıl” cevabını vermiştir.
Beş vakit ezan her müslümanı namaza ve kurtuluşa çağırır. Sabah “Namaz uykudan hayırlıdır” denilerek müslümanın kalkması ve Allah’ın huzuruna çıkması istenir.
Oruç ibadetine gelince; Oruç, kıyamet günü ve sıratta şefaatçi olacak olan ibadetlerdendir. Peygamberimiz: “Her şeyin zekâtı vardır, bedenin zekatı da oruçtur.” demiştir. (1.Canan Hadis Ars: 17/551)
Orucu bütün organlarla tutmak lâzım. Bunun için de günahlardan uzak oruç tutulmalıdır. Oruca niyetlenip de aç kalanlardan olunmamalıdır.
Zekat da malla yapılan bir ibadettir. Zekatı verilmemiş mal, yılan olup sahibinin boynuna dolanacak ve onu sokacaktır. Mal da Allah’ın ve kulun hakkı vardır. Verilmediği zaman telef olur. Vermeyen de salebe örneğinde olduğu gibi kendine yazık etmiş olur.
Peygamber(SAV):”Malının zekatını verdiğinde, onun şerrini kendinden gidermiş olursun” demiştir. (Ramuz el-Ehadis: 26/4) “Zekatı vermeyen rahmetten mahrum olur.” (Age: 351/10) Bir de malların zekatla korunabileceği bildirilmiştir. (Age: 374/2)
Hac ibadeti de önemlidir:
Hz. Peygamber: “Hac yapmak isteyen acele davransın” diyor. (Ebu Davut: Menâ’sik: 6)
Hac, yerine başka ibadet olmayan İslâm’ın temel şartlarından biridir.
“Ya orada ölürsem, daha gencim, gelince günah eşlersem” gibi gerekçeler şeytandan gelen vesveselerdir.
Hz. Peygamber: “Hac murad eden acele etsin. Zira hastalanabilir. Bir sapık onu saptırabilir. Bir hacet onu yolundan alıkoyabilir.” der. (Ramuz el Ehadis: 400/13) demiştir.
Hac Allah’ın bir hakkıdır. (Al-i İmran: 97) Hacca herkes hazırlanmalı, hac nasip etmesi için Allah’a dua etmelidir. Faiz parasıyla ve hak hukukla gidilirse, bir turistik seyahat yapılmış olur. Hac defterine değil de seyyah defterine yazılır.
– Her günahtan sonra tevbe edilmelidir.
Tevbe, günahları terk ederek, Allah’a hicrettir. Tevbe etmemek, tevbe ederim diye günah işlemek ve tevbeyi geciktirmek insanı mahveder.
“Günahsız kul olmaz”, “Düşmez kalkmaz bir Allah” derler. Tevbe her kula vaciptir. Şeytanı ümit kestirinceye kadar tevbe edilmelidir.
Kur’an: “Ey iman edenler! Samimi bir tevbe ile Allah’a dönün. Umulur ki Rabbiniz sizin kötülüklerinizi örter.”buyurarak müslümanları tevbe etmeye davet eder. (Tahrim: 8)
* “Ey mü’minler! Hepiniz Allah’a tevbe edin ki, kurtuluşa eresiniz.” (Nur: 31) Ayeti ile de müslümanlar kurtuluşa davet edilmektedir.
Peygamberimiz de * “Her günahın ardından mutlaka tevbe edin.”demiştir. (Ramuz el Ehadis: 25/11)
* “Kul günah işlediği zaman kalbinde siyah bir nokta meydana gelir. Eğer tevbe ederse o leke kaybolur. Günah işlemeye devam ederse tevbe etmezse, o siyahlık büyür ve kalbi karartır.” (Age:26/9)
* “Günahların küçüklerinden sakınınız.” (Age: 173/9)
* “Kim günahtan sonra pişman olur, iki rekât namaz kılar ve Allah’a tevbe ederse, Allah da onu affeder.” (Age: 384/6) Böylece peygamberimiz bizi günahlarda ısrar etmeyip tevbe ederek kurtulmaya davet etmiştir.
– Duayı da elden bırakmamak gerek:
Duanın kabul olması için helâlden yiyip içmek ve bilerek günah işlememek gerekir.
Allah Rasülünün bildirdiğine göre; Dua ibadettir. Dua belâ ateşini söndürür. Dua mü’minin silahıdır. (Hadis Ans: 11/136) Dua edenin günahı affolur, sevap kazanır ve hayrı çoğalır. (Ramuz el Ehadis: 104/8)
Kur’an-da: “Yalvarmanız olmasa Rabbin size ne diye değer versin?” (Furkan: 77) buyrularak dua etmenin önemi belirtilmiştir.
İsm-i Azam ile Esmâ’ul Hüsnâ ile dua edilmelidir. Kul her bir ismi andığında Allah: “Buyur kulum!”der, duasını kabul eder.
Peygamberimizin ve büyüklerin hürmetine, onların yüzü suyu hürmetine diye yalvarılmalıdır.
Bir de bedduadan kaçınılmalıdır. Beddua edilmediği gibi beddua almaktan da kaçınılmalıdır. Haksız yapılan beddualardan da Allah’a sığınılmalıdır.
Müslüman sık sık Kur’an okumalı ve Kur’an-a her zaman uymalıdır.
– Kur’an, okuyanlar ve kendisine uyanlar için şefaatçidir.
Kur’an, okunması ve amel edilmesi için inmiştir. O, Allah’tan gelen mesajdır. Kur’an okuyan Allah’la konuşur, Kur’an okuyan Allah’la olur.
Kur’an şefaatçidir. Evler, Kur’an okuyarak nurlandırılmalıdır. Kur’an-dan yüz çevirenlerin sıkıntılı bir hayatı olur. Peygamberimizin bildirdiğine göre “Kur’an-a uyanları Allah yüceltir, uymayanları da alçaltır.” (Müslim: 2/817)
“Kalbinde Kur’an-dan bir şey bulunmayan kişi, harap bir ev gibidir.” (Tirmiz: 5/3079) “Kur’an okunmayan evde hayır az, şer çok olur. O ev sahibini sıkar.” (Ramuz: 80/10) “Kur’an okunan evde melekler hazır olur, şeytanlar çekip gider. Kur’an okunmayan evde şeytanlar hazır olur, melekler bulunmaz ve evde darlık olur.” (Age: 196/2) “En hayırlınız, Kur’an-ı öğrenen ve öğreteninizdir.” (R. Salihiniz: 997) “Kur’an okuyan meleklerle olur. Kur’an-ı kekeleyip zorlukla okuyana iki kat ecir vardır.” (Age: 2/998) Yanlışınızı melekler düzeltir.
“Kur’an okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin.” (A’raf: 204)
“Kur’an şifadır. Müslümanlar için hidayet ve rahmettir.” (Yunus: 57)
Kur’an nasıl okunacak? Hz. Peygamber Salih Merri’ye:
– “Kur’an oku” der. O da:
– “Kur’an sana indi Ya Rasülellah” diyor. Peygamber:
– “Sen oku oku” diyor ve gözleri yaşarıyor. Salih Merri’ye bakıp: “Hani gözyaşın?”diyor. Kur’an okunurken ağlayın. Ağlayamazsanız ağlar gibi yapınız.”buyuruyor. (R. Salihin: 2/1188-1189)
Evimizin su ve elektrik ücretini yatırmayınca nasıl evimiz kuru ve karanlık kalıyorsa, ibadetler yapılmayınca da ev ve ev halkı rahmetten mahrum olur.
İnsan niçin ibadet eder?
– İman zayıflığından, bilmemekten dolayı ibadet edemez.
– İsyankârlıktan ve şeytanın hakimiyetinden,
– Haram yemek ve günah işlemekten,
– Hidayet nasip olmadığı, kulluk defterinden silinip cezalandırıldığı için ibadet edemez.
Bir insan, hem şeytanı hem de Allah’ı memnun edemez.