HARAM İŞLEMEYE İZİN VAR MI?
Hayrıda şerride, helâlide haramıda yaratan Ce-nab-ı Allah’tır. Allah, herşeyi yaratmasına rağmen günaha ve harama asla razı olmaz, işlemek içinde izin vermez.
Kul, günah işleyip, haram yiyip: “Bu benim kaderimmiş” de diyemez. Her şeye akıl ve iradesi ile karar veren, kulun kendisidir. Ancak günaha zorlanan, zorla günah işletilen, istemediği halde günaha düşen, günah işlemeye haram yemeye mecbur kalan, başka bir alternatifi olmayan kimsenin durumu başkadır. Bu da ne zaman böyledir:
- Tehdid ciddi ise; yani hayati tehlike varsa geçerlidir. Kur’an’da : “Kim iman ettikten sonra Allah’ı –Kalbi iman ile dolu olduğu halde inkâra zorlanan başka-Fakat kim kalbini kâfirliğe açarsa, işte Allah’ın gazabı bunlaradır. Onlar için büyük bir azab vardır.” (Nahl Sûresi. 106) buyrulmuştur.
Kâfirler, Ammar ile babası Yasir’i, anası Sümeyye’yi dinlerinden dönmeleri için zorladılar. Sümeyye’nin ayaklarından develere bağlayıp ters yönde hareket ettirdiler. Yasir’i şehid ettiler. Ammar işkenceye dayanamadı. Onların istediği şekilde konuştu. Hz. Peygamber bunu duyunca : “Ammar başından ayağına kadar imanla doludur. İman onun etine kanına karışmıştır.” Buyurur. Ammar’a da: “Seni yine zorlarsa, istediklerini söyle” dedi.
Bu olay zor anlarda sadece dil ile bazı şeylerin söylenebileceğine delildir. Böyle hallerde sorumlu olunmaz.
- Hayati tehlike varsa; Kur’an’da: “Allah size ancak leşi, kanı, domuz etini ve Allah’tan başkası adına kesileni haram kıldı. Her kim bunlardan yemeye mecbur kalırsa, başkasının hakkına tecavüz etmeden ve haddi aşmadan bir miktar yemesinde günah yoktur. Şüphesiz ki Allah çok bağışlayan ve çok esirgeyendir.” (Bakara Sûresi:173) buyurur.
- Mecburiyet varsa; İslâm’da zorluk yoktur. Zaruret, mahzuru ortadan kaldırır. Bir insan elinde olmayan nedenlerle günah işlemek zorunda kalırsa, bununla beraber onu helâl ve meşru saymazsa, dinen günah işlemiş sayılmaz.
- Zorlama varsa; meselâ zorla içki içirilen günaha girmez. Hayati tehlike varsa, mal, ırz, namus tehlikede ise istenilen rüşveti vermekte vebal yoktur. Zorla tecavüze uğrayan günah işlemiş olmaz. Yalnız karşı tarafı tahrik edip ümitlendirmiş olmamalıdır.
- Hile ve saptırma yolu ile işlenen suçlar günaha girer. Dar’ul-harp bahanesi ile,
enflasyon gerekçesiyle faiz meşru olmaz, helâlde olmaz. Bekâr, bekârım diye zina edemez, evlenecek veya oruç tutacak, günaha bulaşmayacak. Yabancı ülkede yaşayan için haram helâle dönüşmez. Mal, müslüman olmayanın diye müslümana helâl olmaz. Onun için dinde haram olan bir şey için geçerli sebep olmadan bahane aranmamalıdır.