DİNDE DENİLENİ YAPILANI BİLMEK
Dua ederken, zikrederken ve ibadet ederken çoğumuz ne dediğimizi ne istediğimizi, onu niye yaptığımızı bilemiyoruz.
Eğer okuduğumuzun, yaptığımız duanın,zikrin ne manaya geldiğini ve dediğimizi bilirsek daha huzurlu oluruz.
Namazda okuduğumuz surelerin manasını bilirsek, daha huzurlu namaz kılarız, vesveseye düşmeyiz.
Ne istediğini bilmeden dua yapmamız bize pek fayda sağlamaz. Çünkü gönülden yapılmaz, göz ağlamaz.
Bugün size günlük hayatımızda kullandığımız kelime ve sözlerin ne manaya geldiğini. Namazda okuduklarımızın anlamını, zikrederken söylediklerimizin anlamlarını nakletmeye çalışacağız.Birde kimler ne zaman, nerede ve ne için’’Keşke’’diyecek bunun sebebini açıklayacağız inşallah:
Önce çektiğimiz besmele ne anlama geliyor?
Euzubillahimineşeytanirracim=’’Lanetlenmiş, kovulmuş şeytanın şerrinden Alemlerin Rabbi olan Allah’a sığınırım’’ demektir
BismillahırrahmanirrahÎm=’’Rahman ve rahim olan Allahın adıyla başlarım’’demektir.
Peygamber(as),Her hayırlı işe besmele ile başlanmasını tavsiye eder.’’Besmele ile başlanmayan her işe bereketsiz ve eksik olur’’,buyurur.
Bir hadis de de:’’Besmele, sığınmadır. Çeken şeytanın şerrinden emin olur. (Ramuz el-Ehadis:433/5)
Besmele, bilinmeyen haramı helalleştirir. Besmelesiz kesilen hayvanın eti yenmez.(En’am:121)
Besmele çekmeyi unutan hatırlayınca şöyle der: “Bismillahi evvelihi ve ahirihi”
Başta verdiğimiz selam ne anlama geliyor:
Esselamü aleyküm: Sağlık ve selâmet üzere ol, sıkıntılardan kurtul, kaza belâdan emin ol, selâmet içinde yaşa. Allah seni huzura kavuştursun.Allah yâr ve yardımcın olsun,diye dua etmektir.
Namazlardan sonra:’’Allahümme ente’s-selam vemin kesselâm=Allam’ım sen selâmsın, selâetde sendedir.’’demektir.
Günlük hayatımızda kullandığımız kelimelerin anlamı:
İNŞALLAH= Cenab-ı Allah isterse, dilerse, izin verirse’’demektir. Çünkü Allah (cc) ın izin vermediği hiçbir işin olması düşünelemez,izni olmadan bir yaprak bile düşmez.
Müslüman bir iş yapmak istedeğinde, bir söz verdiğinde inşallah derse, ondan yardım istemiş olur.
Kur’an-ı Kerimde Rabbimiz uyarıyor:
-‘’Hiçbir şey için bunu yapacağım’’ deme. Ancak Allah dilerse(inşallah) yapacağım de.(Kehf:23-24)
Peygember(as)’a Zülkarneyn hakkında soru sormuşlardı. Peygamberimiz: ’’Yarın cevap veririm’’dedi. Bunun üzerine Cenab-ı Allah onu uyardı,bu ayetler indi.
‘’İnşallah’’denirse söz yerine getirilemese bile yalancı olunmaz.
Burada şu yanlış kullanılan ifadeye dikkat çekmek istiyorum:’’Allah işe karışmazsa, yaprım ederim’’deniliyor.
MAAŞALLAH=Cenab-ı Allah’ın dilediği olur. Dilemediği olmaz, demektir.
‘’Maaşallah, Barekellah, Allah nazardan saklasın, kelimeleri nazar değmemesi için söylenir. MAAZALLAH=’’Allah korusun
Allah saklasın, Allah’a sığınırım’’demektir.’’
Gelecek kötü şeylerden Rabbime sığınırım’’demektir.
ALLAH RAHMET ETSİN=’’Allah günahlarını, kusurlarını bağışlasın’’demektir. Bu müslümanlar için kullanılır. İnançsız,din düşmanı kimse için kullanılmaz’’rahmetli’’denmez.
HAMDOLSUN=’’Öğülmeye layık tek varlık, cenab-ı Allahtır’’demektir.
ALLAH’A EMANET OL=’’Allah(cc) seni korusun demek-
tir’’
ALLAH’A ISMARLADIK=’’Seni Allaha havale ediyorum, Allah yâr ve yardımcın olsun,’’demektir.
ALLAH RAZI OLSUN=’’Allah senden razı olsun amelini boşa çıkarmasın’’demek.
HAYIRLISI=’’Cenab-ı Allah iyisini ve hayırlı olanını versin; hayırlısı olsun’’demektir.
ŞÜKÜR=Verilen nimetlerin sahibi olan Cenab-ı Allaha hatırlamak ve karşılığını vermek’’demektir.
‘’Şükür’’demek nimetin artmasına sebeb olur. Cenab-ı Allah:’’şükrederseniz nimetimi arttırırım’’buyuruyor.(ibrahim:7) Şükür, Allahtan gelene razı olmaktır.
Şükürsüzlük cenab-ı Allah’a isyandır, nankörlüktür, nimetin azalmasına, derdin artmasına neden olur. Cenab-ı Allah:’’şükredin nankörlük etmeyin’’buyuruyor.(Bakara:152) Hâle şükür, beterinden Allah’a sığınmaktır.
Şükretmek demek bülbül gibi sadece dil ile olmaz. Her organla olmalıdır.Verilen nimetten başkalarınıda yararlanmaktadır.
Hastanın haline şükretmesi,’’derdini artırır’’demek değildir, bu yanlış bir düşüncedir.’’beterinden koru demektir’’.
Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’de:’’Eğer siz iman eder şükrederseniz Allah sizi neden azap etsin! Allah herşeyi bilen ve şükre karşılık verendir.’’(Nisa:147)buyurur.
Şükretmeye birçok neden var.
Peygamberimiz:’’Sizden biri kendinden yükseklere bakıp kıskanıp, imreneceğine kendinden aşağıdakilere bakıp şükretsin’’buyurur.
Bir hadislerinde de’’Sizden biri kendisinden üstün birini görünce hemen kendinden aşağısında olana baksın’’(Buharil rikak:30) buyurarak insanın mutlu olmasının yolunu göstermiştir, aksi halde insan mutsuz olur. Soruluyor:
-Nasılsın, iyimisin?
-Eh be ,’’idare ediyoruz’’yanlış bir söz ve şikayet üzerine şikayet…
HAPŞIRINCA’’ŞÜKÜR ELHAMDÜLİLLAH’’=Cenab-ı
Allah’a verdiği sağlık sıhhatten dolayı memnuniyet ifadesidir. Ayrıca aksırmada dualaşma vardır.
Peygamber(as)şöyle buyurmuştur:
‘’Biriniz hapşırır ve hamd ederse, şükrederse ona ’’Yerhamükellah’’deyin. Allah’a hamd etmez şükretmezse demeyin.’’
Peygamber(as)ın yanında iki kişi hapşırıyor. Biri’’şükür elhamdülillh’’dediği için ona’’Yerhamükellah’’diyor diğeri şükretmediği için ona bir şey demiyor.(Buhari, Edep:127)
Üçten fazla hapşırılınca’’Yerhamükellah!’’(Allah sana merhamet etsin) denmez.
Cevap: Yehdina Yehdi kümullah’’Allah seni ve beni hidayet etsin’’denir.
‘’ALLAH’’ derken
_Allahü Teala: Yani yüce olan Allah
_Allah celle celalühü.(c.c.):celle celelühüh demek, büyüklüğüne sınır olmayan. PEYGAMBER anılırken: _Hz. Peygamber
_Peygamber aleyhisselam _Peygamber sallallahü aleyhi vesellam, denir.
Bu konuda Peygamber (as)ın şöyle buyurduğunu görüyoruz:’’Şefaatim, üzerime en çok selavat getirenleredir’’(Riyaz u’sSalihim:1427)
-Ben anılınca selavat getirmeyen cimridir.(Ramuz el-
Ehadis:19477)
-Yanında anıldığım zaman Salavat getirmeyenin burnu sürtülsün.(Riyanüs-salihin:1429)
Kur’an ‘da Ahzab suresinin 56.âyetinde Cenab-ı Allah peygamberimize salavat getirmenizi emrediyor.
SABIR: Katlanmak, isyan etmemek demektir. Kuran-ı Kerim’de:’’Ey iman edenler sabır ve namaz ile Allah’tan yardım isteyin.Çünkü Allah sabredenlerle beraberdir’’buyurulur.(Bakara:153).
Sabır ve namaz nefsin kötü arzularına karşı en büyük siperdir.
Sabır, bela ve musibeti Allah’tan bilmektir. Her şey bir imtihandır.
Peygamber(as):’’Müminin başına gelenler, günahına keffarettir. ’’buyurur.(Müsiim, Birr:52)
Bir hadisinde de:’’Hastalık isabet eden kimse sabreder.haline şükrederse,günahları sonbahar yaprakları gibi dökülür.(Buhari,menda:13)
LAİLAHE İLLALLAH : ‘’Cenab-ı Allah’tan başka ilah yoktur’’demek ve Allah’ın birliğine şahadet etmektir.(Yaratıcı, tanrı kelimelerini yanlış kullanmamak gerekir).(Allah baba,Allah dede dememek gerekir. Şirke götüren söz davranışlardan kaçınmak gerekir.)
EŞHEDÜ ENLA İLAHE İLLALLAH VE EŞHEDÜ ENNE MUHAMMEDEN ABDUHU VERASÜLÜH:
İnanırım ki, Allah’tan başka ilah yoktur, yine inanırım ki: Hz.Muhammed Allah’ın kulu ve Rasulüdür’’demektir.
ÖLÜM HABERİ DUYAN NE DEMELİDİR:
İnnalillahi ve inna ileyhi raciûn:’’Allah içiniz, Allaha dönücüyüz’’demektir.
Ölen rahmete layık ise Allah rahmet eylesin.
Tevbe 84. Ayetine göre inaçsıza Allah rahmet eylesin, günahını bağışlasın denmez.
Günde 5 defa müezzin bize ne diyor biliyor musunuz?
Ezan: Bildirmek, duyurmak, davet etmektir. Ezanı birçok sahabi rüyasında görmüştür. Namaza davet için arayışın olduğu bir zamanda ilahi vahiy olarak ezan kabul edilmiştir.
Ezanın manası şudur:
Allah’ü ekber: Allah büyüktür(4)
Eşhedü enlâ ilâhe illallah: İnanırımki Allah’tan başka ilah yoktur.(2)
Eşhedü enne muhammeden Rasulullah: İnanırım ki Muhammet(as) Allah’ın rasulüdur.(2)
Hayye ale’s-salah: Haydin namaza(2)
Hayye ale’l-felah: Haydin kurtuluşa(2)
Allahu ekber: Allah büyüktür(2)
Lâilâhe illallah: A llah’tan başka tanrı yoktur(1) Namazda okuduklarımızın anlamı şöyle Namazın içinde şöyle demiş oluruz:
-Allahü ekber: Allah en büyüktür.
-Euzubillahimineşşeytanirracim: İlahi rahmetten kovulmuş olan şeytandan Allah’a sığınırım.
-Bismillahirrahmamirrahim: Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla başlarım.
-Subhane Rabbiye’l-azim: Alemlerin rabbaini her türlü noksanlıklardan tenzih ederim.
-Semi Allahü limen hamideh: Allah hamd eden kulunun övmesini işitmiştir.
-Rabbena leke’l hamd: Hamd Allah’a mahsustur, noksanlıklardan tenzih ederim.
Es’selamü aleyküm verahmetullah: Allah’ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
Namazda ne dediğimiz bilinir ve düşünülürse, başka şeyler düşünmekten ve vesveseden kurtuluruz. Namazdan daha çok zevk alırız. Dua ve surelerin manasını da… vesvese… Kaç ne nekadar? düşünülür.
‘’FATİHADAN SONRA VEYA YAPILAN DUAYA AMİN’’DEMEK:
‘’Yüce Allah’ın kabul etmesini temenni edip istemek’’demektir.’’Kabul et Yarabbi’’demektir.
‘’AMİN DEMEYİ Peygamber (as)tavsiye etmiştir.(Buhari, Ezan:111)
Fatiha’dan sonra ‘Amin’ demek, Tesbih çekmek Sünnettir. Peygamber(as)namazların sonunda dua etmiş ve tesbih çekmiştir.(Ramuz-el E-hadis:162/7)
Bir hadislerinde de:’’Kim namazdan sonra 33 defa Allahü Ekber derse, bunlar esmaül-hüsna kadardır. Sonunda da La-İlahe
İllallahü vahdehüla, şerikeleh lehül mülkü velehül hamdü vehüve alakülli şeyin kadir’’derse denizin köprüleri kadar günahları bağışlanır.(Müslim, mesacid:144)buyurur
._’’Size tehlil, tesbih, takdis ve tekbir çekmenizi tavsiye derim. Bunları parmaklarınızala sayın zira parmaklar nerlerde kullanıldıklarından sorulacaklardır ve konuşacaklardır,’’(İ.Canan Hadis Ans:16/115)buyurarak tesbih çekmenizi tavsiya etmiştir.
Bir gün bir grup müslüman peygambere gelerek:
_Ya Rasulallah! Zenginler daha çok zekat, sadaka veriyor, sevap kazanıyor. Peygamberimiz:
_Siz de çok sevap kazanmak istermisiniz? Demiş. Onlar da: _’’Evet’’cevabını vermiştir. Peygamber(as) onlara: _Namazların sonunda 33’er defa SÜBHANELLAH, Elhamdülüllah ve Allahü Ekber deyin, namazın takipcileri bunu her zaman söylerler ve hüsrana uğramazlar(Age:6/26)diyor.
Tesbih çekerken ayet’el kürsiyi okuyanın tesbihe üflemesinin bir anlamı yoktur. Tesbihin şifaya ihtiyacı yok.Okuyan kendisine üflemelidir.
Diyorlar ki namazdan sonra tesbih yok. Doğru tesbih, bilinmiyor parmaklarla çekiliyordu
ALLAHA ZİKRETMEK:
Allah’ı hatırlamak, anmak ve Allah’la olmak demektir.
Zikir Kuran’da 100’e yakın ayette geçer Allah’ı zikretmemiz emredilmiştir.(Bakara:152)
Zikir dil ile olur: Allah’ı güzel isimleri ile anmak, hamd etmek, şükretmek, dua etmek, kuran okumakla olur.
Bedenle zikir: Her organla Allah’a ittaat ve günahlardan, haramlardan kaçınmakla olur.
Kalp ile zikir: Cenab-ı Allah’ı kalpten çıkarmamak, gaflete düşüp unutmamakla olur.
Cenab-ı Allah: ’’Beni anın ben de sizi anayım’’diyor. (Bakara:152)
Peygamber(as)’’Amellerin en hayırlısı Allah’ı zikretmektir.’’ (Buhari Davaf:6) diyor. Bir kaç örnek:
-Lailahe illallah.
-Allahümme ecizna minennar.
-Allahümme inneke afüvvün kerimün tuhibbül affe fağfu anni.
-Allahümmağfirli valivalideyye velil mü’minine yevme yegumul hısab.
-Rabbene atina fiddünya haseneten vefil ahireti haseneten vegına azabennar.’’Bunlar herkezce bilinen güzel dualardır.
Mevlana Hazretleri şu konularda şöyle dememizi istiyor:
-Her korku için: Lâilahe illallah.
-Elem keder için: Maşallah.
-Her niyet için: Elhamdülillah.
-Her nimet için: Eş-şükrü lillah.
-Her şaşılacak şey için: Sübhanellah.
-Her günah için: Estağfirullah. -Her darlık için: Hasbiyallah.
-Her kaza kader için: Tevekkeltüalallah.
-Her musibet için: İnnalillahi ve inna ileyhi naciun.
-Her günah için: Lâ havle velâ kuvvete illabillahil aliyyil azım.