ARKADAŞIN ETKİSİ
Sevgili Peygamberimiz: “ Her doğan İslam fıtratı üzerine tertemiz doğar. Fakat onu çevresi Hıristiyan, Yahudi veya Mecusi yapar” demiştir. Burada çevrenin ve arkadaşın etkisine dikkat çekilmiştir.
Atalarımız:
- “ Sarı öküzün yanında duran, ya huyundan ya tüyünden alır.”
- “ Üzüm üzüme baka baka kararır.”
- “İtle yatan bitle kalkar. Körle yatan şaşı kalkar.”
- Kişi arkadaşından azar” gibi sözler söylemişlerdir.
Bunlar insanın insandan, çevresinden etkilendiğinin ifadesidir.
Hz. Peygamber söyle bir örnek verir:
“ İyi arkadaşla kötü arkadaşın misali misk taşıyanla, körük çeken insanlar gibidir. Misk sahibi sana ya kokusundan verir veya sen ondan satın alırsın. Körük çekene gelince ya elbiseni yakar veya sen onun pis kokusunu koklarsın” buyurur.
(İ.Canan Hadis Ans: 9/3332)
Gülistan- Bostanda şöyle anlatılır:
Çamur gül kokmuş.
- “Sen gül kokuyorsun” demişler.
- “ Evet” demiş.
- “Ama sen gül değilsin, nasıl oluyor bu” demişler.
- “Biraz gülün dibinde eğleşmiştim” cevabını vermiş.
Bugün iyi ve kötü alışkanlıkların hepsi, hemen hemen arkadaş vasıtasıyla edinilmektedir. 26 yıllık öğretmenlik hayatımda nice gençlerin kötü arkadaş kurbanı olduğunu, nice kötülüğe meyyal gençlerin iyi arkadaşların yanında iyi olduklarını gördüm.
Bir çok suçlunun, inançlarından dolayı hapse girenlerin yanında iyi yönde etkilenip, iyi bir insan olarak hapisten çıktıklarına şahit olmuşumdur.
Bugün çetenin içine düşen veya arkadaşlarının etkisiyle evini terk edip gazetelerde, ekranlarda gözleri bantlı gençleri seyrediyoruz.
Yapılan araştırmalara göre; sigara, alkol, uyuşturucu, kumar, fuhuş gibi benzeri tuzaklara düşenlerin çoğunun üzerinde kötü arkadaş etkisi vardır. Çünkü; başlayan ihtiyaçtan başlamıyor. Özenti ve kötü çevreden kaynaklanıyor. Kafelere, diskolara, ateri ve eğlence merkezlerine arkadaşlık yolu ile ulaşılıyor.
Unutmayalım; pis kokuların, pis yerlerin bulunduğu ortam, insanı nasıl rahatsız ederse, kötü arkadaş ve kötü çevre de bizi rahatsız edecektir.
Bunun için, arkadaş olarak iyi insanlar seçilmeli, iyi dostlar edinilmeli, iyi komşularla girilip çıkılmalıdır.
Arkadaş ve dost edinmek için, ne gibi şeyler aranmalıdır:
- Akıllı, ahlaklı olmalıdır.
- Dürüst ve dengeli olmalıdır.
- Vefalı olmalıdır.
- Dini, insani ve ahlaki değerlere bağlı olmalıdır.
- İyi şeyler ideali olmalıdır.
- İffetli, haya sahibi olmalıdır.
- Tok gözlü, kanaatkar olmalıdır.
- Her yönü ile güvenilir olmalıdır.
- Huysuz, dengesiz, ahlaksız, iffetsiz olmamalıdır.
- İnançsız, yalancı, çıkarcı olmamalıdır.
- Kötü alışkanlıkları olmamalıdır.
Kötü arkadaşa talip olan kötülüğe, belaya ve musibete talip olmuş olur.
Öğrencilerimden yanlış arkadaşlar edinenleri hiç unutmam. Hırsızlık yapan arkadaşı ile beraber emniyete götürülüşünü, uyuşturucu satan arkadaşı ile hapse atılışını unutamıyorum.
Askerde paşanın kızına, sokakta laf atanın yanında yürüyen aslında tertemiz gencin çektiklerini unutmam mümkün değil.
Atalarımız boşuna mı “itle yatan bitle kalkar” demiş.
Kötü insanın zararı her zaman görülür ve her yerde sıkıntısı çekilir.
Yılanla, ayı ile dostluk olmaz. Biri donmak üzere olan yılanı evine getirmiş, ısınınca adamı sokmuş. Adamın biri de bir ayıyı tuzaktan kurtarmış. Adam bir ağacın dibinde dinlenirken kendisine iyilik eden adamı takip eden ayı, adamın yüzüne konan bir sineği büyük bir taşla öldürmüş. Ayı öldürdüğü adama iyilik ettiğini zannetmiş.