ABDEST VE GUSÜLDE EDEP ADAP

a) Temizlikte;

Temizlik denince maddi, manevi kirlerden arınmak demektir.

Temiz olmadan ibadet olmaz. Temiz olmadan Cenab-ı Allah’a yaklaşılmaz.

Peygamber (as): “Temizlik imandandır” buyurmuş, Kur’an’dan da: “Allah ancak tövbe edenleri ve temizlenenleri sever” (Muddessir:4) Buyrulmuştur.

Temizlik, sadece beden temizliği değil, kalp ve mide temizliği, düşünce temizliğidir. Bilhassa yenilen içilenin temizliğine, helal kazanca dikkat edilmelidir.

Temiz olmadan ibadetler kabul olmaz. Peygamber (as) şöyle buyurur: “Bedende bir et parçası vardır. O düzgün olursa, bütün beden düzelir. O bozuk olursa, bütün beden bozulur. Bu et parçası, kalptir.” (Buhari iman:48)

Temizlik, denince için, dışın, yenilip içilenlerin temiz olmasıdır.

Peygamberin ifadesiyle: “Bir lokma haram yiyenin kırk gün namazı ve duası kabul olmaz.”

Düşünce kirliliği, dinde güzel şeylere engeldir.

Temizlik konusunda Peygamber (as) konuyu şöyle toparlamıştır. “Fıtrat beştir:

  1. Sünnet olmak,
  2. Kasık kıllarını tıraş etmek,
  3. Koltuk altı kıllarını yolmak,
  4. Bıyıkları kısaltmak,
  5. Tırnakları kesmek.” (Müslim Taharet: 49) Tırnakların kesilmesi sağlık açısından çok önemlidir. Tırnakları kesmek, temiz tutmak sünnettir. Tırnak kesmede adabı büyüklerimiz şöyle ifade etmişlerdir: “Tırnak kesme işi sağ elin işaret parmağından başlar. Serçe parmağa doğru devam eder, sol el de aynı şekilde kesilir.”

*  *  *  *  *

b) Abdestte;

Abdest almadan önce pis ve negis olan şeylerden temizlenip arınmak şarttır. Çünkü Abdest Allah’ın huzuruna çıkmak ve önemli ibadetleri yapmak için hazırlıktır.

Abdestsiz yapılmayan işler vardır:

  • Namaz kılınmaz, secde yapılmaz
  • Kur’an’a el sürülmez. (Cünüp, hayızlı, nifaslı Kur’an okuyamaz. El süremez. Kur’an’a bakamaz.)
  • Kabe’yi tavaf edemez.

Abdest alırken nelere dikkat edilmelidir:

Önce abdeste mani olan pisliklerden iyice temizlenmeli. Temiz yerde abdest alınmalıdır.

  • Başta euzü besmele çekip, niyetlenilmeli,
  • Her organ üç defa yıkanmalı ve sıra takip edilmeli.
  • Kuru yer kalmaması için iyice oğuşturulmalı, parmak aralarında kuru yer kalmamalı, el ve ayaklardaki çatlakların arasına suyun gitmesi sağlanmalıdır.
  • Kaş, bıyık, sakal altlarına, tırnak diplerine suyun girmesine dikkat edilmelidir.
  • Organlar ara vermeden yıkanmalıdır.
  • Abdest alırken lüzumsuz konuşulmamalıdır.
  • Abdest alırken başkasından ihtiyaç olmadıkça yardım istenmemelidir.
  • Abdest alırken kelime-i şehadet getirmek, abdestten sonrada kadir suresini okumak sünnettir.
  • Su yüze çarpılmaz ve su çok kullanılıp israf edilmez.
  • Tuvaletten çıkar çıkmaz abdest alınmayıp biraz yürünmeli veya oturulmalı. Bunlar müsait olmazsa, öksürülmelidir.
  • Abdeste mani yağ, krem, oje ve kir iyice çıkarılmalıdır.
  • Burun temizlenirken, ayaklar yıkanırken sol el kullanılmalıdır.
  • Abdest alırken her organla ilgili dua yapılırsa, bu dua geri çevrilmez.
  • Güzel abdest almak, o abdestle yapılan ibadetin kabulüne sebep olur. İbadetten zevk aldırır, yüzü nurlandırır. Ve vesveseyi önler.
  • Abdest alırken kıbleye dönülür.
  • Suyun dirseklerden topuklardan aşırılarak yıkanmasına dikkat edilmelidir.
  • Ramazan dışında abdestten sonra üç yudum su içilmesi sünnettir.
  • Eğer kerahet vakti değilse, abdestten sonra iki rekat abdest namazı kılınır.
  • Abdestli bulunmak şehit sevabı kazandırır. Abdestli yatan o geceyi ibadetle geçirmiş sevabı alır. Gece abdestli iken ölürse şehit olur. (Ramazu’l-ehadis: 41/1) abdestli yatan için uyanıncaya kadar melekler dua eder.

Bazı günahları işlemek ise abdestte hayır bırakmaz. (Age:279/2)

Bir hadiste Allah Rasulü şöyle buyurur:

  • “Kim emrolunduğu gibi abdest alır ve emrolunduğu gibi namaz kılarsa geçmiş küçük günahları af olunur.” (Buhari Vüdû:28)
  • Abdest alınırken abdestte okunacak duayı bilen olur, bilmeyen şöyle dua edebilir:
  • Ellerini yıkarken: (ellerimle işlediğim günahları affet)
  • Ağıza su verirken: (çirkin ve boş söz söylemekten koru)
  • Buruna su çekerken: (bana cennetin kokusunu duyur)
  • Yüzü yıkarken: (Yüzümü nurlandır, nur cemalini görenlerden eyle, iki cihanda yüzümü güldür)
  • Kollarını yıkarken: (amel defterimi sağımdan ver)
  • Başını mesh ederken: (Beni arşın gölgesinde gölgelendir)
  • Kulakları mesh ederken: (Kötü şey duymaktan koru
  • Boyna mesh ederken: (Günahlarımı boynuma dolama)
  • Ayakları yıkarken: (sıratta ayağımı kaydırma)
  • Abdest bitince de: Ya Rabbi vücuduma sağlık sıhhat ver. Kabir azabından, cehennem azabından koru denir. Kelime-i şehadet getirilir, Kadir suresi okunur.

Sonuç olarak; yalan, yemin, kötü söz, harama bakma, el uzatma ve münakaşa söz konusu olunca, “Ben abdestliyim” deyip, günaha girmekten kaçınılmalıdır.

*  *  *  *  *

c) Gusül Abdestinde;

Gusül, yıkanmak demektir.

Şu haller gusül gerektirir.

  • Eşi ile ilişki,
  • Rüyada ihtilam olmak,
  • İnzal vaki olması,
  • Hayız ve nifas sonrası,
  • Cenaze,
  • Yeni müslüman olan,
  • Erkeklerin Cuma günü namaz öncesi,
  • Haçta ihram için,
  • Erkek doktora muayene olan kadın nefsi uyandıysa,
  • Kokular sürünerek kendini açık saçık teşhir eden kadın,
  • Gusül abdesti niyet edilerek ağza, burna üçer defa su vermek ve vücutta kuruyer kalmayıncaya kadar yıkanmakla alınır.

Gusül abdestini alırken adap edep nedir?

  • Önce hemen banyoya girilmez, biraz yatılır veya yürünür ki, akıntı kesilsin.
  • Ağız içinde dişlere yapışmış veya diş aralarına sıkışmış artık varsa, iyice temizlenir.
  • Takma diş varsa ve çıkıyorsa, çıkarılır. Dolgu ve kaplamalar, çıkmayan dişler üzerinden suyun geçmesi yeterlidir. Bu sargı üzerine mesh gibidir.
  • Göz, kulak, burun, göbek gibi çukurluklar iyice yıkanmalıdır.
  • İnsan vücudu yağlıdır. Her kıl dibinde cünüplük vardır. Dökünüvermekle cünüplük gitmez. Küçük baloncuk oluşur, altı kuru kalır. Onun için güzelce sabunlanmalıdır.
  • Küpe varsa, küpe deliklerine su gitmelidir.
  • Sünnetsiz olan, kabuğun altını yıkamalıdır.
  • Tıraş olacak olan yıkandıktan sonra tıraş olmalıdır. Tırnak kesecek olan yıkandıktan sonra kesmelidir. O parçalar cünüp atılmış olmasın.
  • Soyunup giyinirken biraz acele edilmeli, banyoda fazla durulmamalı, şarkı, türkü söylenmemelidir.
  • Çıplak halde kıbleye dönülmemelidir.
  • Yıkanma geciktirilmemeli, eğer uyunacak veya bir şey yenilip içilecekse, eller yıkanmalı, ağız çalkalanmalıdır.
  • Yıkanmadan, vücuda yapışan bir madde varsa; ruj, oje, tabaka oluşturan krem varsa, dövme yaptırıldıysa, vücut bunlardan temizlenmelidir. Değilse, cünüplük gitmez.
  • Vücutta sargı varsa, çıkmaması gerekiyorsa, üzeri mesh edilir.
  • Emzikli kadın cünüpse, çocuğu emzirmeden meme uçlarını yıkamalıdır.
  • Cünüp olan kimse namaz kılamaz, secde edemez, camiye giremez. Kur’an’ı elleyemez, okuyamaz. Kur’an’a bakamaz ve Kabe’yi tavaf edemez.
  • Cünüp olan, Euzü besmele çekebilir. Dua edebilir, zikredebilir, salavat getirebilir. Tekbir getirebilir, günahlarına tövbe edebilir.
  • Su bulamayan teyemmüm eder.
  • Ağza, buruna su sağ elle verilir, sol elle temizlenir.
  • Yıkanılan yerde işenmez.
  • Yıkanmadan önce normal abdest almak sünnettir. Çıkarken ayaklar durulanır, su israf edilmez.
  • Gusülden sonra gelen akıntı, normal abdesti gerektirir guslü gerektirmez.
  • Göze takılan lens gusle mani değildir.
  • Misafirlikte ihtilam olan normal abdest alarak yıkanmayı geciktirebilir.
  • Bir bayan rahme alet koydurdu ise kadın hastalıklarından erkek doktora muayene olduysa gusleder.
  • Kadın rüya gördüyse, çamaşırda ıslaklık olsun olmasın gusül gerekir.
  • Normal abdest almayan, gusül abdesti aldıysa onunla namaz kılabilir.
  • Durum normal değilse, kadın altına su geçiren ve vücudun her yerini kuru yer bırakmadan ıslatan elbise ile yıkanabilir.
  • Ne olursa olsun yıkanma geçirilmemelidir. Cünüp bulunan eve melekler girmez. İnsanın yanındaki yazıcı melekler, hafaza melekleri cünüp olandan rahatsız olur.
0
Tags :

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir