ABDEST ALMAK

Abdest, hem maddî hem de manevî temizliği gerçekleştirir. Abdest alırken dışla en çok temas eden organlar yıkanır. Diğer yandan bedenen ve ruhen rahatlanır. Yapılan temizliklerle hastalıklar önlenir. Beş vakit alınan abdestle el ve yüz nurlanır. İnsanı günahlardan arındırır.  

Abdest, Allah’ın huzuruna çıkmaya hazırlıktır.

a) Abdest nasıl alınır?

Önce katı ve sıvı pislikten temizlenecektir. Abdest alınacak yerin ve abdest alınacak suyun temiz olması şarttır.

Tuvalette sadece kağıtla temizlik yeterli değildir. Susuz temizlik olmaz.

Kur’an-da şöyle buyrulur:

– “Ey iman edemler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın. Başınızı meshedin. Topuklara kadar ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüpseniz, boy abdesti alın. Hastalık veya yolculuk halinde bulunursanız veya tuvaletten gelirseniz veya eşinizle beraber olduysanız bu durumda su bulamadıysanız temiz toprakla teyemmüm edin. Yüzünüzü dirseklere kadar kollarınızı meshedin…” (Maida: 6)

Bu ayete göre:

b) Abdestin farzları:

1. Yüzü yıkamak,
2. Kolları dirseklerle birlikte yıkamak,
3. Başı meshetmek,
4. Ayakları topuklarla birlikte yıkamak,

Abdest alırken hiç kuru yer kalmayıncaya kadar yıkanmalıdır. Suyun deri ile temasını önleyen boya, kir, yağ, oje, ruj ve krem gibi maddeler önceden giderilmelidir.

Bir hadiste şöyle buyrulur:

– “Kim emrolunduğu gibi abdest alır ve emrolunduğu gibi namaz kılarsa, geçmiş (küçük) günahları bağışlanır.” (Buharı, Vüdu: 28)

c) Abdestin sünnetleri:

1. Abdeste Euzu besmele ile başlamak.
2. Niyet etmek,
3. Elleri bileklere kadar yıkamak,
4. Ağza üç defa su verip çalkalamak,
5. Burna üç defa su çekip sol elle sümkürmek,
6. Her organı üç defa yıkamak,
7. Organları yıkarken sıra ile yıkamak ve sağdan başlamak,
8. Misvak kullanmak, dişleri temizlemek,
9. El ve ayak parmaklarının arasını ovmak,
10. Kulakları ve boynu meshetmek,
11. Organları yıkarken ara vermemek,
12. Başın tamamını meshetmek,
13. Kaş, bıyık ve sakal altına su geçirmek,
14. El ve ayakları yıkarken parmak uçlarından başlamak

• Abdestin müstehapları:
  • Niyet ederken dil ile söylemek,
  • Abdest alırken başkasından yardım istememek,
  • Abdest alırken kıbleye dönmek,
  • Abdesti yüksekte alıp su sıçratmamak,
  • Mecbur olmadıkça dünyalık konuşmamak,
  • Dua okuyarak abdest almak,
  • Ağza, burna sağ elle su vermek,
  • Namazdan önce abdest almak vakti beklemek,
  • Abdest alırken kelime –i şehadet getirmek, abdestten sonra kadir suresini okumak.

• Abdestik mekruhları:
  • Suyu yüze çarpmak,
  • Suyu çokca kullanmak,
  • Lüzumsuz yere konuşmak,
  • Temiz olmayan ortamda abdest almak,
  • Başkasına su döktürmek ve yardım istemek

• Abdesti bozan şeyler:
  • Ön ve arkadan bir şey çıkması (yellenme, akıntı, kurt gibi.)
  • Vücudun herhangi bir yerinden kan iltihap çıkması,
  • Ağız dolusu kusmak,
  • Yatarak veya bir yere dayanarak uyumak,
  • Bayılmak, sara nöbeti.
  • Namazda gülmek,
  • İçki içmek,
  • Abdestli olduğunu unutmak,
  • Burun kanaması,
  • Ağızdan tükürük miktarı veya daha fazla kan gelmesi,
  • Bir an bunalıma düşmek,
  • Çocuk doğurmak,
  • Eşi ile ilişkiye girmek,
  • Aşırı derecede dünya için ağlamak,
  • Özür sahibi için vaktin çıkması, 16-       Teyemmüm alan için su bulunması,

17-       Mesh müddetinin dolması.

• Abdest kime farzdır:
  • Müslüman’a,
  • Akıllı olana,
  • Erginlik çağına girene,
  • Abdest alacak suyu bulana,
  • İslâma giren kimseye,
  • Ölene,
  • Aybaşı ve loğusalıktan kurtulana.

• Abdestsiz yapılamayan işler:
  • abdesti olmayan namaz kılamaz.
  • Abdesti olmayan Kur’an-a el süremez. (Cünüp ise okuyamaz, elleyemez, bakamaz.)
  • Tilavet secdesi yapamaz.
  • Kâbe’yi tavaf edemez.

1. Abdest alırken nelere dikkat edilmelidir:
   1. Tuvaletten çıkar çıkmaz abdest alınmaz.
   1. Her şeyin başı besmeledir. Başta besmele çekilir.
   1. Niyetsiz ibadet olmaz, niyet unutulmamalıdır.
   1. “Namaz ölü gibi, abdest diri gibi alınır” derler. Abdest alırken acele edilmemeli ve kuru yer bırakılmamalıdır.
   1. Zorunluluk yoksa tuvalette abdest alınmamalıdır.
   1. Namaz vakti girmeden abdest alınmalıdır.
   1. Kadınlar, başkalarının göreceği yerde abdest almamalıdır.  
   1. Abdestten önce, abdeste mani yağ, kir, boya, oje, su geçirmeyen krem vs. giderilmelidir.
   1. Burun temizlenirken, ayaklar yıkanırken sol el kullanılmalıdır.
   1. Su ne çok, ne de az kullanılmalıdır.
   1. Tırnak kenarları ovuşturularak su gitmesi sağlanmalıdır.

İyi bilinmelidir ki, güzel bir abdest alınacak olursa, hem abdest alınmış olur hem de organları kirden ve günahtan temizlenmiş olur.

1. Besmelesiz, duasız olursa, sadece abdest alınmış olur.  

         Güzel bir abdest almak;  

• İbadetlerin kabulüne sebep olur, bol sevap kazandırır.
• Vesveseyi önler.
• İbadetten zevk almayı sağlar. Gevşek davranan abdesti güzel almalıdır.
• Yüzü nurlandırır. İnsana rahatlık sağlar.

J) Güzel bir abdest nasıl alınır?

• Adabına göre tuvalete girilir, çıkılır.
• Mümkünse kıbleye doğru dönülür.
• Yıkanacak yerler güzel bir şekilde sıvanır,
• Abdest organlarında suyun vücuda ulaşmasını engelleyen herhangi bir şey varsa, o şey giderilir. – İbadetlerde niyet esas olduğundan “Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya” denir. Niyet edilir.
• Besleme çekilir, besmele temizleyici olur diyor Peygamberimiz.
• Eller bileklere kadar üç defa yıkanır, yüzük oynatılır.
• Abdest alırken su israf edilmez ve sıçratılmaz.  
• Üç defa ağza su alınır, ağız temizlenir.
• Üç defa burna su alınır burun sol elle temizlenir. Oruçlu olan kimse ağzından ve burnundan su kaçırmamaya dikkat etmelidir. Ağza, burna su sağ ile alınır.
• Üç defa yüz yıkanır. Su yüze çarpılmaz. Yüzün sınırı, saç bitiminden çene altı ve kulak diplerine kadardır. Sakal varsa, sakalın altına, kaşların ve bıyıkların altına suyun ulaşması gerekir. Göz kenarında çapak varsa, ovuşturulup altına suyun gitmesi sağlanmalıdır.
• Kollar dirseklerle beraber yıkanır. Önce sağ kol yıkanır. Dirseklerde kir, tabaka oluşturulmuş ise, kiri çıkarmak gerekir. Çünkü altına su geçmez. Kollarda üç defa kuru yer kalmayıncaya kadar yıkanır.
• Islak ve bir yere sürülmemiş elle başın dörtte biri meshedilir. Saçların altına suyun geçmesi gerekmez. Başa giyilen herhangi bir şeyin üzerinden mesh olmaz. Kulaklar ve boyunda meshedilir.
• Sağ ayaktan başlanarak ayaklar yıkanır. Ayak parmak uçlarından başlanarak topuklarla beraber yıkanır. Parmak aralıkları kuru kalmayacak şekilde yıkanır.
• Bu sıraya göre yıkamak sünnettir.  
• Abdest alınırken konuşulmaz.
• Herhangi bir özür yoksa, abdest alırken başkasından yardım istenmez.
• Abdest alırken şuurlu alınırsa, başka şeyler düşünülmezse, yıkadım mı, yıkamadım mı vesvesesi olmaz.
• Abdest aldıktan sonra üç yudum su içmek sünnettir.
• Kerahat vakti değilse, iki rekat abdest namazı kılınır.

Abdest Alırken Neler Okur ve Ne Diye Dua Edebiliriz:

• Önce Euzubesmele çekilir niyet edilir.
• Elleri yıkarken “Ya rabbi ellerimle günah işlemekten ve sana isyan sayılan davranışlardan beni koru.
• Ağza su alırken “Ya Rabbi, çirkin söz söylemekten ve haram yemekten sana sığınırım.”
• Burna su çekerken “Allah’ım, beni cennetin güzel kokularını duymaktan mahrum etme.”
• Yüzü yıkarken “Allah’ım, yüzümü nurlandır. Bazı yüzlerin kararacağı günde yüzümü ak et. Dünyada da, ahirette de yüzümü güldür. “
• Sağ kolu yıkarken” Ya Rabbi! Amel defteri sağ tarafından verilenlerden et. Hesabı kolay görülenlerden eyle.”  
• Sol kolu yıkanırken “ Allah’ım, amel defteri sol tarafından verilenlerden etme.”  
• Başı mesh ederken “Ya Rabbi, üzerime rahmetini indir. Beni arş’ın gölgesinde gölgelenenlerden eyle. Beni kabir azabından, cehennem azabından koru.”  
• Kulakları mesh ederken: “Allah’ım, kötü söz duymaktan sana sığınırım. Beni hak söz dinleyenlerden eyle.”  
• Boyna mesh ederken” Allah’ım, günahlarımın boynuma dolanmasından sana sığınırım. Beni cehennem ateşinden koru.”  
• Ayakları yıkarken” Ya Rabbi sıratta ayağımı kaydırma. Sıratı kolay geçen kullarından eyle.” Diye dua edilir.

Abdestten sonra şehadet getirilir ve kadr suresi okunur.    

k) Abdestli bulunmamın önemi:

Peygamber (as) sık sık abdest almayı abdestli bulunmayı, abdestli iş yapmayı ve abdestli yatmayı tavsiye etmiştir. bu konuda birkaç hadis nakledelim:

• “Kulun ilk hesap verecek olduğu şey abdestidir. Eğer abdesti güzel olursa, sıra namaza gelir.”

Abdestli olarak uyuyan kimse, gece ibadette gibidir. (Ramuz el –Ehadis: 259/12)

• “Abdest aldığın zaman gözlerinize abdest suyundan içiriniz. Ellerinizin ıslaklığını da silkmeyiniz.” (Age: 40)
• “Kim güzelce abdest alır, sonra iki rekat namaz kılar ve Allah’a yönelirse, ona cennet vacip olur.” (Buhari, Vüdu: 24)
• “Bir kimse abdestli yatar ve gece ölürse, şehit olarak ölür.” (Ramuz el- Ehadis: 411/1)
• abdestli olarak yatanın yanında bir melek bulunur. O melek o gece durmadan şöyle der: “Allah’ım affet zira o abdestli yattı.” (Age: 410/13)
• “Öfke şeytandandır. Şeytan ateşten yaratılmıştır. Ateş ancak su ile söndürülür. O halde öfkelendiğiniz zaman onu yenmek için abdest alınız.” (Ebu Davut Edep: 3)

L) Birkaç uyarı:

• Vücuttan ter, süt, sümük, gözyaşı çıkması abdesti bozmaz.  
• Vücuttan çıkan kan dağılmadıysa abdesti bozmaz.
• Vesvese girdiyse, yeniden abdest alınması uygun olur.
• Tabaka oluşturmayan boya, kına, krem abdeste mani değildir.
• Yapılan iğneden sonra kan çıkmadıysa abdesti bozmaz.
• Bazı günahlar vardır abdesti bozar. Meselâ; içki içmek, yalan yere yemin, şehvetle bakmak, abdestte hayır bırakmaz. (Ramuz’ul – Ehadis: 279/2)